University of New South Wales

Klein kleitablet stoot Pythagoras van de troon

Een Babylonisch kleitablet dat 100 jaar in een depot lag, toont aan dat de stelling van Pythagoras ouder is dan de vader van de wiskunde zelf.

De oud-Griekse wiskundige Pythagoras (ca. 580-500 v.Chr.) dreigt een deel van zijn faam te verliezen door de vondst van een kleitablet. De stelling van Pythagoras, zoals we die allemaal op school leren, geldt echter nog steeds:

In een rechthoekige driehoek is de som van de kwadraten van de lengten van de rechthoekszijden gelijk aan het kwadraat van de lengte van de schuine zijde. Met andere woorden:
A2 + B2 = C2

Nu blijkt echter dat Pythagoras deze these helemaal niet heeft bedacht. Daniel Mansfield van de University of New South Wales heeft namelijk een klein kleitablet bestudeerd dat aantoont dat de stelling ver voor Pythagoras’ geboorte al in gebruik was.

De inwoners van het oude Babylon gebruikten haar tussen 1900 en 1600 v.Chr. – meer dan 1000 jaar vóór Pythagoras.

Babylon lag tussen de rivieren Eufraat en Tigris in het huidige Irak. Volgens onderzoekers was de stad zeer geavanceerd en de eerste in de geschiedenis met 200.000 inwoners.

© William Simpson

Verkoop van grond

‘Het kleitablet gaat over een stuk land dat moet worden verkocht,’ legt Mansfield uit. Het perceel moest voorafgaand aan de verkoop precies worden opgemeten.

‘Net zoals we nu zouden doen, probeerden de mensen toen ook te berekenen waar de perceelgrenzen liepen. De landmeter werd ingeschakeld, maar in plaats van gps gebruikten de Babyloniërs de stelling van Pythagoras.’

Het kleitablet bevat onder andere de berekening:
32 + 42 = 52.