Zo kreeg de mens herpes aan zijn geslachtsdelen

Een ontmoeting tussen de voorvader van de mens, Homo erectus, en een kleine mensachtige bij een meer in Kenia miljoenen jaren geleden had vervelende consequenties voor de moderne mens.

De mensachtige Paranthropus boisei, die een brede kaak en kleine hersenen had, droeg genitale herpes over op de mens.

© University of Cambridge/Louise Walsh

Of onze voorouder viel op de sterke kaakspieren, het brede gezicht of kleine postuur, dat weten de onderzoekers niet.

Vast staat echter dat Homo erectus zich zozeer voelde aangetrokken tot de logge mensachtige Paranthropus boisei, dat hij besloot er seks mee te hebben of hem op te eten – en misschien zelfs allebei.

En dat besluit had tot gevolg dat we vandaag herpes aan onze geslachtsdelen kunnen krijgen.

Fatale ontmoeting

De mens was bijna ontsnapt aan het risico op genitale herpes, die leidt tot pijnlijke blaasjes op de geslachtsdelen.

Maar toen Homo erectus 1,4 tot 3 miljoen jaar geleden bij Lake Turkana in Kenia de op een chimpansee lijkende P. boisei ontmoette, ging het mis.

Dat stelt een groep onderzoekers van de Cambridge University en de Oxford Brookes University vast in een nieuwe studie.

‘Herpes kan allerlei organismen besmetten, van mensen tot koraal [...]. Het virus kan alleen worden overgedragen door een toevallige genetische mutatie gecombineerd met de uitwisseling van lichaamsvocht. In dit geval moet er sprake zijn geweest van consumptie of geslachtsgemeenschap,’ aldus viroloog Charlotte Houldcroft, die bij het onderzoek betrokken was, in een persbericht.

Reconstructie van P. boisei.

© Westfälisches Museum für Archäologie, Herne

Makkelijk overdraagbaar

Het virus dat genitale herpes veroorzaakt, heet HSV2 en treft wereldwijd een zesde van alle volwassenen.

Het is nauw verwant aan het herpesvirus HSV1, dat vooral tot uiting komt in de vorm van een koortslip.

‘Als HSV2 eenmaal toegang heeft tot een soort, wordt het eenvoudig overgedragen door middel van bloed, speeksel en seks,’ aldus Charlotte Houldcroft.