Oorsprong van hiv gevonden

De plaats waar hiv is ontstaan, is gelokaliseerd. De stad was een paradijs voor jonge gelukszoekers.

Leopoldstad

Leopoldstad 1884

© Creative Commons

De jonge mannen die naar deze stad trokken, hadden grote dromen in hun kop. Maar toen ze terug gingen, namen ze iets anders mee terug. En dat werd wereldwijd verspreid: het humaan immunodeficiëntievirus, beter bekend als hiv.

De stad, die nu als de bakermat van hiv is aangewezen, heette toen Leopoldstad en was de hoofdstad van Belgisch-Congo. Binnen een paar jaar werd het de belangrijkste havenstad van de kolonie, waarvandaan olie verscheept werd. Nu heet de stad Kinshasa in de Democratische Rpubliek Congo.

Luilekkerland voor mannen

Mannen trokken naar deze stad om veel geld te verdienen, en in hun kielzog kwamen prostituees en spoorwegen. Die droegen eraan bij dat de ziekte zich verspreidde.

Op dit moment is hiv-1 groep M – het type dat uit Leopoldstad afkomstig is – de meest voorkomende vorm van het hiv-virus. 90 procent van de mensen die besmet zijn, heeft dit type.

Ter vergelijking: hiv-1 groep O vormt slechts 2 procent van de besmettingen en komt bijna alleen voor in West-Afrika, hoewel dit type niet ver van Leopoldstad is ontstaan.

Hiv is geen geboren wereldburger

Daarom vermoeden onderzoekers van de University of Oxford dat de ziekte zich wereldwijd heeft kunnen verspreiden door de omstandigheden, en niet door oorzaken die inherent zijn aan het virus.

De onderzoekers hebben een stamboom van hiv gemaakt om de ontstaansplek te vinden. Dat deden ze door het genoom van hiv te onderzoeken bij ongeveer 800 mensen uit Centraal-Afrika.

Door de genoomsequenties van hiv bij twee mensen te vergelijken en de verschillen in kaart te brengen, konden de onderzoekers zien wanneer hun laatste gemeenschappelijke voorouder leefde.

Uiteindelijk bleek dat het genoom van hiv teruggaat tot dezelfde voorouder – die rond 1920 in Leopoldstad woonde.