‘Dit graf is van de gelovige Sanmaq. Hij stierf aan de pest.’ Dat staat op een grafsteen uit 1338 die is gevonden bij het Issyk Koelmeer in Noord-Kirgizië.
Nu blijkt uit nieuw onderzoek dat de pest die Sanmaq fataal werd dezelfde was die later in Europa toesloeg. Die epidemie kwam bekend te staan als de Zwarte Dood, de dodelijkste pestuitbraak uit de geschiedenis.
Historicus Philip Slavin van de universiteit van Stirling onderzocht de kleine Kirgizische gemeenschap en vond zeker 118 pestslachtoffers.
Om vast te stellen dat het in Kirgizië om de Zwarte Dood en niet om een andere ziekte ging, namen wetenschappers DNA-monsters van tanden van zeven slachtoffers. Die bevatten allemaal de pestbacterie Yersinia pestis, de veroorzaker van de Zwarte Dood.
Kirgizië ligt midden tussen het machtscentrum van China en Europa. Langs oude handelsroutes werden goederen en de pest naar Europa gebracht.
Logische oorsprong
Pestdeskundigen zijn niet verbaasd dat de Zwarte Dood juist in Kirgizië lijkt te zijn ontstaan. De eerste schriftelijke bronnen over de pest komen uit het gebied rond de Zwarte Zee. En middeleeuwse handelsroutes liepen van China via Kirgizië naar de Zwarte Zee.
‘Dit is de plek waar het allemaal begon – het Wuhan van de Zwarte Dood,’ zegt paleogeneticus Johannes Krause van het Max Planck Instituut voor Ontwikkelingsantropologie.