Miami U. Libraries
Secretaresse

Wie vond de schrijfmachine uit?

In 1874 komt de Remington No. 1 op de markt. De nieuwe schrijfmachine brengt niet alleen een revolutie teweeg in de schriftelijke communicatie, maar biedt vrouwen ook een kans op de arbeidsmarkt.

‘Geen enkele moderne uitvinding heeft zo veel gedaan om zakenlieden het zware typwerk te besparen als de Remington-schrijfmachine. Duizenden zijn er dagelijks in gebruik in het hele land.’

Dat schreef de krant Salt Lake Herald op 14 september 1884. De complimenten waren gericht aan het adres van de Remington No. 1, de eerste praktische schrijfmachine.

Nieuw toetsenbord was groot succes

De Remington No. 1 was in 1868 gepatenteerd door journalist Christopher Sholes en kwam in 1874 op de markt.

De eerste versie had trage toetsen en armen die voortdurend vastliepen, maar na een paar aanpassingen was de Remington No. 1 klaar om de wereld te veroveren. Voortaan konden gewone mensen snel en goedkoop schrijven, zonder drukpers.

Sholes voorzag zijn machine van zijn pas ontwikkelde QWERTY-indeling, dat de meest gebruikte letters van elkaar scheidde en ervoor zorgde dat de armen niet vastliepen.

Secretaresse

De schrijfmachine bood vrouwen de kans de arbeidsmarkt op te gaan als secretaresse.

© Miami U. Libraries

Vrouwen waren gemaakt om te typen

De Remington was een doorslaand succes, en tegen 1900 had vrijwel elk kantoor een schrijfmachine. Vooral vrouwen hadden daar baat bij.

Met de uitvinding van de schrijfmachine gingen er nieuwe deuren open voor jonge vrouwen, die de kantoren bestormden als typiste en secretaresse.

‘De schrijfmachine is speciaal aangepast aan vrouwelijke vingers, die gemaakt lijken om te typen. Het vereist geen zwaar werk en niet meer vaardigheden dan pianospelen,’ stond in 1888 in een leerboek voor typistes.

Vrouwen konden nu zelf geld verdienen, waardoor ze onafhankelijker werden. Velen verenigden zich in bewegingen die zich inzetten voor vrouwenkiesrecht, die vooral eind 19e eeuw sterk in opkomst waren.

Merkwaardige typemachines

De Remington No. 1 was makkelijk in gebruik en werd in 1874 de eerste schrijfmachine die commercieel succes had. Maar zowel hiervoor als hierna bouwden vindingrijke uitvinders allerlei apparaten om het schrijven eenvoudiger te maken.

Typograaf
© Heinz Nixdorf MuseumsForum

De typograaf

Jaar: 1829
Uitvinder: William Austin Burt (VS)

De typograaf was een van de eerste schrijfmachines en bestond uit een houten kist met gewichten. De gebruiker koos met een arm een letter uit de voorkant van de kist, die dan op een vel papier werd gedrukt – een voor een dus. De machine was ontworpen voor kantoorwerk, maar was geen commercieel succes omdat hij zo traag was.

Printmachine
© National Archives

De printmachine

Jaar: 1856
Uitvinder: John Cooper (VS)

De printmachine werkte een beetje als een ouderwetse telefoon met een draaischijf: met een hendel koos de gebruiker een letter op de ronde schijf, die vervolgens op papier werd gestempeld. Vanwege het ronde uiterlijk gingen er geen vellen papier in het apparaat, maar kwamen de letters op een lange strook, wat niet bijster praktisch was.

Kirjoituspallo
© Peter Mitterhofer

De schrijfbal

Jaar: 1870
Uitvinder: Rasmus Malling Hansen (Denemarken)

De ‘schrijfbal’ was bedoeld voor kantoren, en er werden er 50 van gemaakt. Het apparaat was geïnspireerd op het gebarenalfabet van doven en was verrassend snel. De schrijfbal viel zelfs internationaal in de prijzen, maar werd verdrongen door de Remington, die een paar jaar later op de markt kwam.