W. Schmidt
Herons windmolen

Wie bouwden de eerste windmolen?

Een Griekse uitvinder maakte 2000 jaar geleden gebruik van de wind. Zo’n 700 jaar later ontdekten de Perzen dat windenergie het dagelijks leven veel makkelijker kon maken.

Al in de oudheid probeerde de mens windenergie te benutten. Een vroege poging werd gedaan door de Griekse uitvinder Heron van Alexandrië (10-85 n.Chr.), die de eerste door de wind aangedreven machine bedacht.

Zijn ‘windwiel’ was een mechanisch orgel dat in verbinding stond met een kleine windmolen. Als de molen ronddraaide in de wind, stuwde een zuiger lucht door de buizen van het orgel. Het resultaat was een melodie die aan ‘de klank van een fluit’ deed denken.

Perzen hadden eerste windmolen

De windmachine van Heron was niet veel meer dan een grappig ding, en de eerste windmolens die een praktisch doel dienden werden in de 8e tot de 10e eeuw gebouwd door de Perzen. Hun molens hadden zo’n 12 rechthoekige zeilen die een as aandreven. Deze toestellen maalden graan of haalden water uit een put.

Perzische windmolen

Windmolens maakten 1300 jaar geleden het leven van de Perzen makkelijker.

© MorvaridiMeraj

In de eeuwen daarna waaide de windtechnologie over naar het Midden-Oosten, en in de middeleeuwen brachten de kruisridders de windmolen naar Europa. In het huidige Nederland legden boeren er bijvoorbeeld drassige gebieden mee droog.

Elektriciteit was des duivels werk

De eerste windmolen die stroom opwekte werd in 1887 gebouwd door de Schotse ingenieur James Blyth. Met deze machine werden batterijen opgeladen, waarmee het vakantiehuisje van Blyth werd verlicht. Dat was dus de eerste woning aller tijden die werd verlicht met windenergie.

Volgens Blyth leverde de windmolen bij een matige wind genoeg energie om 10 gloeilampen te laten branden en een draaibank aan te drijven.

Blyths windmolen

Met James Blyths enorme windmolen werd een klein huisje verlicht.

© Public Domain

Enkele jaren later was de windmolen zodanig verbeterd dat Blyth stroom over had. Die bood hij aan aan de inwoners van het plaatsje Marykirk, maar de bevolking zag elektriciteit als het werk van de duivel en bedankte beleefd.