Hoe oud is de bermbom?
Wie legden als eersten explosieven langs de weg, de zogeheten bermbom?
De Boeren in Zuid-Afrika lieten Britse treinen ontsporen met behulp van een afgezaagd geweer.
Verborgen springladingen zijn riskant
Voor guerrillastrijders zijn verborgen explosieven langs de weg een effectief wapen. Maar wanneer ontsteek je zo’n bom het best?
Je kunt de weg of spoorlijn opblazen en ervandoor gaan. Dat is een veilige methode, maar de schade is meestal beperkt. Een alternatief is de lading te ontsteken op het moment dat het doelwit passeert. Maar dan loop je het risico zelf te worden gedood of opgepakt.
Boeren ontwikkelden bermbom
De Boeren in Zuid-Afrika bedachten een derde optie: valstrikken met springstof die de vijand zelf tot ontploffing bracht. Dat was in de oorlog tussen de Afrikaners en het Britse Rijk van 1899 tot 1902. Hoewel de Britten in militair opzicht sterker waren, sloegen de Boeren hard terug met een effectieve guerrillatactiek.
Het Boerenleger vormde zogeheten commando’s die zich in de Afrikaanse bush verscholen en kwetsbare Britse doelen aanvielen. Het woord ‘commandotroepen’ voor soldaten die achter de vijandelijke linies vechten, vindt hier zijn oorsprong.
Spoorlijnen waren geliefd doelwit
Vooral spoorlijnen moesten het ontgelden, waardoor de Britse bevoorradingslijnen werden afgesneden. De Boeren legden explosieven onder de rails, die ontploften wanneer de trein eroverheen reed. Pas na drie jaar en 250.000 Britse doden gaf het Boerenguerrillaleger, dat slechts een paar duizend man telde, de strijd op.