Veldchirurg vond de mobiele bloedbank uit
Tijdens de Spaanse Burgeroorlog bloedden duizenden soldaten dood. Maar een Canadese arts kwam op een idee: met een vrachtwagen vol donorbloed, bewaard in een koelkast, reed hij door de barricaden naar het front.
Norman Bethune wist heus wel dat hij de doden niet tot leven kon wekken – en toch was dat precies wat er keer op keer voor de ogen van de Canadese veldchirurg leek te gebeuren.
Als patiënten werden binnengebracht met gezichten zonder enige uitdrukking, oogden ze levenloos en grauw. Maar een paar minuten later keken ze met fonkelende, vechtlustige ogen naar hem op. Met rode wangen, een vuist in de lucht en een grijns.
Bethune was door de Canadese hulporganisatie Committee to Aid Spanish Democracy (CASD) uitgezonden naar Spanje. Socialistische regeringstroepen die in de jaren 1930 tijdens de Spaanse Burgeroorlog tegen de nationalisten van Franco vochten, hadden een wonder nodig. Dit leverde Bethune.
Bethunes manier om zwaargewonde soldaten weer bij te brengen, was heel eenvoudig.
Na lokale verdoving sneed hij een ader in de elleboog open, waar hij een hol glazen naaldje in aanbracht. Hier pompte hij bloed doorheen vanuit een flesje.
Het bijzondere was dat de arts de bloedtransfusie uitvoerde met een mobiele bloedbank, direct aan het front.
Zo redde hij soldaten die anders in shock zouden raken of op weg naar het ziekenhuis zouden doodbloeden.
Zoals zovelen voelde Bethune veel voor het communisme, en in 1935 had hij zich aangemeld bij de Canadese communistische partij.
Het jaar daarop voerden ontevreden nationalisten onder generaal Franco een aanval uit op de Spaanse socialistische regering. Bethune sloot zich aan bij de regeringsgezinde socialisten. Toen hij op 3 november in Madrid aankwam, stond Franco op het punt de stad binnen te vallen.