De trireem was in de oudheid het grootste en krachtigste oorlogsschip in de Griekse vloot en speelde een beslissende rol in de verovering van kuststeden aan de Middellandse Zee.
De trireem had een ramsteven en woog zo’n 70 ton, aangedreven door 170 op elkaar geperste roeiers – want hoe meer roeiers hoe meer vaart.
De galei ging tot wel 10 knopen (18,5 km/h), en kon een schip rammen met een kracht van 100 ton, wat vaak meer dan genoeg was om een gat te maken in de romp van de vijand.
Hierna trok de galei zich terug, liet de zee de klus afmaken of ramde opnieuw.
Het was belangrijk om snel weg te wezen, want anders was er een risico om met een grijphaak geënterd en gekaapt te worden.
Om een vijandelijk schip zo hard mogelijk te kunnen rammen, werd een trireem stevig in elkaar gezet. De bouw ervan kostte vermoedelijk wel zo’n 6000 werkdagen.
Bovendien werd de ramsteven vastgemaakt aan zowel de kiel als de steven en de dolboorden aan weerszijden van het schip.
De schokgolf als gevolg van het rammen verspreidde zich zo over het vijandelijke schip.
Aan het einde van de 5e eeuw v.Chr. bouwden de Grieken nog grotere schepen met plaats voor katapulten en meer soldaten voor de aanval op de vijand.
Deze zogeheten quadriremen en quinqueremen werden door 300 roeiers aangedreven.
De roeiers zaten niet direct boven of naast elkaar.
Griekse trireem
Lengte:
37 meter
Breedte:
5,5 meter
Diepte:
1,25 meter
Snelheid:
Zeker 10 knopen
Gewicht:
70 ton
Bemanning:
200 (roeiers, officieren en zeilers)
170 roeiers stuwden het schip voort
Vaart en wendbaarheid waren de grootste troeven van de trireem.
Tijdens een test met het schip Olympias – een precieze kopie van het antieke schip – roeiden 170 amateurroeiers 9 knopen (17 km/h).
Een ervaren bezetting zou wellicht wel 10 knopen kunnen halen.
Tijdens de test maakte de Olympias ook in één minuut een draai van 180 graden.
Tests met de trireem Olympias lieten in 1987 zien dat de Griekse oorlogsschepen verrassend snel waren.
Hoge golf was funest
De onderste roeiers zaten maar 60 cm boven het water, waardoor het vaartuig kwetsbaar was bij storm.
Zeil ontlastte roeiers
Bij gunstige wind hesen matrozen de zeilen in de twee masten, zodat de roeiers even konden rusten.
Ramsteven sloeg in op vijand
Vooraan het schip zat een metalen ramsteven, die bedoeld was om vijandelijke schepen lek te stoten.