Witte Huis was een teleurstelling
Minister Oliver Wolcott van Financiën was niet onder de indruk van de nieuwe ambtswoning van de president in 1800.
Het huis ‘zal zijn bewoner bij sommigen tot het onderwerp van spot maken, en bij anderen van medelijden’, schreef hij.
Wolcott was niet de enige die niet blij was met het resultaat van acht jaar hard werk. Bezoekers uit binnen- en buitenland waren niet te spreken over het ‘Huis van de President’, zoals het toen genoemd werd.
Het was een hoekig, massief gebouw zonder enige pracht en praal, dat eenzaam op een kaal veld stond. Niets wees erop dat dit huis ooit kon uitgroeien tot een symbool van een supermacht.
Waarom het Witte Huis wit is
George Washington had op meer gehoopt toen hij het Congres om geld vroeg voor een waardige woning.
De eerste president van de VS was op en top aristocraat en ontving diplomaten uit Europa met een lichte buiging voor zijn schouw in Philadelphia, de tijdelijke hoofdstad.
Ondertussen droomde hij van een paleis dat zich kon meten met Europese vorstenverblijven.
Maar het Congres wilde geen geld van de overheid over de balk smijten, en met merkbare tegenzin kwam het met 232.371,83 dollar over de brug, nu zo’n 2,5 miljoen euro.
Voor dat geld kreeg de president een woning die weliswaar het grootste huis van de jonge VS zou worden, maar die naar Europese maatstaven weinig voorstelde.
Om de kosten te drukken werd plaatselijk zandsteen gebruikt, maar toen dat opraakte, bleef de geplande bovenste etage achterwege.
Ook waren de stenen zo poreus dat een beschermlaag van kalk, stijfsel, kaasstof en lood nodig was. Zo werd het Witte Huis wit.
First lady Dolley Madison kon maar een paar spullen meenemen toen ze moest vluchten uit het Witte Huis.
Britten staken huis in brand
In 1814 landde een Britse troepenmacht in Washington.
De VS en Groot-Brittannië waren in oorlog, en de roodrokken wilden wraak nemen voor het uitbranden van York – het huidige Toronto – in de Britse kolonie Canada.
In het Witte Huis gebruikten de Britten een maaltijd die voor de president bedoeld was en staken vervolgens het huis in brand.
Alleen de buitenmuren bleven overeind dankzij een hevige storm diezelfde nacht.
De architect James Hoban, die een paar jaar eerder de ambtswoning had ontworpen, kon opnieuw beginnen. Pas in 1817 was het Witte Huis weer bewoonbaar.
De eerste bewoner betrekt het Witte Huis
Toen de eerste bewoner in 1800 de ambtswoning betrok, was Washington al dood. John Adams moest zijn intrek nemen in een onvoltooid gebouw.
‘Als ze het je vragen, moet je zeggen dat het allemaal prachtig is... maar geen enkel vertrek is af’, schreef first lady Abigail Adams aan haar zuster.
‘In de grote audiëntiezaal, die nog niet klaar is, hang ik mijn wasgoed op’ (de huidige East Room). Ze had zelfs de grootste moeite om van de bescheiden toelage van haar man genoeg brandstof te kopen om de winter door te komen.
Toen John Adams in 1800 als eerste president het onvoltooide Witte Huis betrok, was het er vochtig en koud.
Pas toen James Monroe in 1817 het Witte Huis betrok, kreeg het een flinke facelift. Het Congres stelde 10.000 dollar beschikbaar om de omliggende grond te fatsoeneren en een hovenier een park te laten aanleggen rond het gebouw.
De oud-diplomaat Monroe kende wel wat adresjes in Parijs, en hij kocht groots in voor het interieur. Uit Frankrijk kwamen fraaie meubels, vazen en klokken in Romeinse stijl.
En een veel te hoge rekening. Achter de witte muren hield de president overvloedige diners, met zilveren vorken die volgens mevrouw Crownshield, de vrouw van de minister van de Marine ‘zo zwaar waren dat ik ze bijna niet naar mijn mond kon brengen’.
Al deze pracht kreeg het zwaar te verduren toen Andrew Jackson in 1829 president werd. De oud-generaal was een man van het westen, en duizenden lompe lieden van de grenzen van de beschaving bij de Mississippi togen naar Washington om hun held te bejubelen.
‘We zagen een gepeupel, een meute jongens, negers, vrouwen en kinderen die zich naar voren drongen,’ schreef de lokale burgervrouw Margaret Smith over de invasie van het Witte Huis.
Mensen zetten hun modderige laarzen op de damasten kleden, de vloer lag bezaaid met glasen porseleinscherven en het personeel probeerde de menigte met vaten punch naar buiten te lokken. De anders zo nuchtere Jackson zocht zijn toevlucht in een hotel.
200 jaar werk in uitvoering
In de loop der jaren groeide het Witte Huis uit van bescheiden ambtswoning tot het grote bestuurscentrum van een supermacht.
Westvleugel
De president en zijn medewerkers verhuisden in 1902 naar de nieuwe westelijke vleugel. Het huidige gebouw stamt uit 1933.
Oval Office
Veel vroege presidenten hadden hun kantoor in het ovale vertrek op de eerste verdieping in het hoofdgebouw. In de westvleugel was de presidentiële werkkamer eerst rechthoekig, maar William Taft liet er in 1909 een ovaal van maken. Deze vorm werd zo iconisch dat Franklin Roosevelt stond op een ovaal kantoor bij een verbouwing in 1933.
Press Briefing Room
Richard Nixon bouwde in 1969 het zwembad om tot perscentrum voor het snel groeiende aantal journalisten. Een plekje in de ruimte kost nu 1500 dollar.
Hoofdgebouw
De geplande derde verdieping kwam er nooit, maar in 1927 kreeg het gebouw een schuin dak met vertrekken eronder.
Diplomatic Room
Nu is het de officiële ontvangstruimte, maar tot 1902 stond hier de verwarmingsinstallatie. Franklin D. Roosevelt sprak hier zijn fireside chats voor de radio uit.
Oostvleugel
De eerste oostelijke vleugel uit 1902 was een grote garderobe. In 1942 werd een nieuwe oostvleugel met onderaardse bunker gebouwd.
State Dining Room (1e etage)
Andrew Jackson maakte in 1829 een eetzaal van een kantoor, en sindsdien worden hier staatsbanketten gehouden. Om onaangename geurtjes tijdens het eten te voorkomen, liet Jackson de stallen die recht onder het raam van de eetzaal stonden weghalen.
East Room (1e etage)
Deze zaal wordt nu gebruikt voor ceremoniën, maar in 1800 hing de vrouw van president Adams hier haar wasgoed te drogen. Lincoln en Kennedy lagen hier voor hun begrafenis opgebaard.
Lincoln Bedroom (2e etage)
Dit was de werkkamer van Abraham Lincoln, en hier ondertekende hij in 1863 het verbod op slavernij.
President woont boven (2e etage)
Op de tweede verdieping bevinden zich de privévertrekken van de president en zijn gezin. Van wat er hier gebeurt komt bijna niets naar buiten.
Witte Huis was bijna gesloopt
De schade werd hersteld, en nieuwe generaties presidenten voorzagen het Witte Huis van moderne gemakken.
De buiten-wc was in 1801 al verdwenen, in de jaren 1840 werd stromend water aangelegd en een badkuip liet daarna niet lang op zich wachten.
De VS groeiden, net als de behoefte van de president aan ambtenaren. In 1870 werd voorgesteld om het te klein geworden Witte Huis te slopen en elders een nieuwe ambtswoning te bouwen.
Maar een economische crisis redde in 1873 de villa. Dure bouwprojecten van de staat konden niet doorgaan. Daarom bleven de presidenten in het overvolle huis, dat in 1879 telefoon kreeg en in 1891 elektriciteit.
Benjamin Harrison waagde zich niet in de buurt van de stopcontacten en liet bedienden het licht aan- en uitdoen.
In 1962 kregen de Amerikanen via de tv een rondleiding van Jacqueline Kennedy in het Witte Huis.
Jackie Kennedy bracht Witte Huis op orde
100 jaar na de bouw werd het Witte Huis eindelijk uitgebreid. Met zijn zes drukke kinderen kon Theodore Roosevelt onmogelijk werken in de bomvolle ruimtes, en in 1902 kwam er daarom een nieuwe, westelijke vleugel.
Maar korte tijd nadat Harry Truman in 1945 aantrad, deden zich nieuwe problemen voor. Er zaten barsten in de muren van het hoofdgebouw, en op een dag zakte de poot van een piano door de vloer op de tweede verdieping.
Een inspecteur stelde vast dat de vloer alleen ‘uit gewoonte’ bleef zitten. De binnenkant van het Witte Huis moest geheel gerenoveerd worden.
De renovatie kostte een vermogen, en toen het Witte Huis daarna weer gemeubileerd moest worden, draaide het Congres de geldkraan dicht.
Jackie Kennedy was geschokt toen ze in 1961 de supermarktmeubelen en goedkope kopieën van antiquiteiten zag.
Met binnenhuisarchitecten ging ze op zoek naar oude meubelen en schilderijen om het huis zijn waardige aanzien terug te geven. 80 miljoen mensen zagen het resultaat op televisie.
De herinrichting was het laatste hoofdstuk in de bewogen geschiedenis van het Witte Huis.
Een wet uit 1964 legde vast dat alle wijzigingen aan de binnen- en buitenkant voortaan door het Committee for the Preservation of the White House goedgekeurd moesten worden.
Na 150 jaar werd het gebouw als nationaal erfgoed geconserveerd.