Steentijdmensen in West-Europa redden zich in de laatste ijstijd veel beter dan hun soortgenoten in Zuidoost-Europa. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek, waarbij DNA werd geanalyseerd uit botten en tanden van 357 Europeanen die 5000 tot 45.000 jaar geleden leefden.
Het onderzoek is uitgevoerd door ruim 125 internationale wetenschappers en is de grootste DNA-analyse ooit van oermensen in Europa.
Aan de hand van de DNA-analyses maakten de onderzoekers een reconstructie van een Europeaan van 24.000 tot 32.000 jaar terug.
Europeanen werden verdeeld
Het onderzoek laat onder meer zien dat de eerste Europeanen genetisch veel meer van elkaar verschilden dan wij nu, ook al leefden ze duizenden jaren zij aan zij.
Toen Europa 25.000 jaar geleden getroffen werd door een ijstijd, werd de bevolking in tweeën verdeeld. De westelijke groep vestigde zich in het huidige Spanje en Frankrijk, de zuidoostelijke in Italië.
De genetische sporen wijzen uit dat de West-Europeanen zich goed redden en hun genen doorgaven aan latere generaties. De Zuidoost-Europeanen overleefden de ijstijd niet en gingen genetisch ten onder. Waarschijnlijk stierven ze door honger en kou of werden ze door andere groepen gedood. In elk geval kunnen de onderzoekers zien dat hun gebieden werden overgenomen door een nieuwe groep van de Balkan, met een andere genenpool.
7000 jaar geleefden leefde deze man in Duitsland zij aan zij met de eerste boeren van Europa, maar zonder genen met hen te vermengen.
Boeren deden hun intrede
Na de ijstijd trokken zowel de West-Europeanen als de Balkan-groep verder naar het noorden en raakten hun genen vermengd. Dat gebeurde toen de landbouw zich circa 8000 jaar geleden door Europa verspreidde.
‘Het kan zijn dat de jager-verzamelaars gedwongen werden noordwaarts te migreren toen de eerste boeren Europa binnentrokken,’ zegt Johannes Krause, directeur van het Max-Planck-Institut für evolutionäre Anthropologie en een van de auteurs van het onderzoek.