Vanwege hun strategische en symbolische waarde zijn steden belangrijk om in handen te hebben in een oorlog, maar gevechten in de stad zijn zeer ongunstig voor een aanvallend leger.
In een onbekende stad kunnen de aanvallers makkelijk in een hinderlaag lopen, met grote verliezen tot gevolg. Ze moeten het niet alleen opnemen tegen het verdedigende leger, maar ook tegen de inwoners, die voor hun leven en thuis vechten.
Bombardementen en andere aanvallen op burgers gaan niet onopgemerkt voorbij. De aanvaller kan zich de woede van de wereldgemeenschap op de hals halen, en de VN of de NAVO kan reageren.
Burgerverzet
Een standbeeld bij de oude stadsmuur van Warschau eert de duizenden kinderen die in 1944 aan de opstand deelnamen.
Burgers verdedigden Warschau 63 dagen
Toen het Rode Leger in augustus 1944 Warschau naderde in het bezette Polen, kwam het ondergrondse leger van de stad in opstand tegen de Duitsers.
De Polen wilden de stad bevrijden voordat de Sovjets er waren. Ze wierpen barricaden op en gingen in de aanval met vuurwapens en molotovcocktails.
De Duitsers werden overrompeld, maar toen bleek dat de Russen zich afzijdig hielden, zagen ze hun kans schoon.
Het verzet werd pas na 63 bloedige dagen gebroken. Er sneuvelden zo’n 15.000 Duitse soldaten en ruim 150.000 Polen.
Stedelijk terrein
Ingegraven tanks verdedigden belangrijke wegen en kruispunten in heel Berlijn.
Berlijn werd een dodelijke vesting
Toen het Rode Leger op 25 april 1945 Berlijn binnentrok, werd de stad verdedigd door een bont gezelschap van 45.000 uitgeputte soldaten, jongens van de Hitlerjugend en oude mannen van de Volkssturm.
Maar de verdedigers benutten het stedelijke terrein. De puinhopen werden vestingen, en in de nauwe straten lokten jongens de Russische tanks in een hinderlaag en bliezen ze ze op met antitankwapens.
De Russen verloren bijna 2000 tanks en zo'n 100.000 soldaten in de stad.
Infiltratie
Grote delen van de oude keizerstad Hue werden kapotgebombardeerd.
Partizanen verborgen zich in de menigte
Tijdens het Tet-offensief vielen Noord-Vietnamese troepen in januari 1968 een aantal steden en militaire installaties in het door de VS gesteunde Zuid-Vietnam aan.
De strijd om de oude cultuurstad Hue duurde ruim een maand en was voor de Amerikanen de langste en bloedigste slag van de oorlog.
De aanvallers verstopten zich in tempels of mensenmassa’s. Ruim 600 Amerikaanse en Zuid-Vietnamese troepen en 6000 burgers kwamen om.
Hierdoor nam de steun van de Amerikaanse bevolking voor de oorlog flink af.
Illoyaliteit
Toen de Sovjets Kaboel innamen, ontwapenden ze het notoir onbetrouwbare Afghaanse leger.
Sluipmoordenaars en hinderlagen maakten Kaboel tot een hel
In december 1979 veroverden de Sovjets in korte tijd hun buurland Afghanistan. Maar als ze dachten dat de strijd daarmee gewonnen was, hadden ze het mis.
De nieuwe vazalregering vertrouwde haar eigen troepen niet, en de Russen moesten de patrouilles in de straten van de hoofdstad Kaboel overnemen.
In de dichtbevolkte stad liepen ze voortdurend in hinderlagen, en de kopstukken van het regime werden vermoord.
Na een paar weken stopten de Sovjets met patrouilleren, maar hun Afghaanse vervangers liepen vaak over.
Wereldgemeenschap
De Bosnisch-Servische leider Radovan Karadžić werd in 2016 veroordeeld tot 40 jaar cel wegens oorlogsmisdaden.
Belegering wekte toorn van de wereld
Toen Bosnisch-Servische troepen van 1992 tot 1996 de Bosnische stad Sarajevo belegerden, lapten ze alle oorlogsregels aan hun laars.
Vanaf de heuvels rond de stad bestookten ze Sarajevo met granaten, en sluipschutters maakten het leven van de inwoners tot een hel.
Bij een Servisch bombardement op een marktplein in augustus 1995 vielen 43 burgerdoden, en dat was maar één incident.
Deze aanval wekte veel woede in het Westen. De NAVO viel de Servische stellingen aan en dwong de aanvallers hun zware wapens weg te halen.