In maart 1945 wist niemand hoe lang de Tweede Wereldoorlog nog zou duren. Zouden de Duitsers het nog een paar maanden volhouden, of een paar jaar? Houd er dus even geen rekening mee dat het bombardement slechts 44 dagen voor de Duitse capitulatie plaatsvond.
Probeer je in deze situatie te verplaatsen: in maart 1945 moet je beslissen of bommenwerpers zullen opstijgen voor een riskante missie tegen het hoofdkwartier van de Gestapo in de Deense hoofdstad Kopenhagen.
Zelfs bij successen vielen onschuldige slachtoffers
Je weet dat bommenwerpers in de Tweede Wereldoorlog over het algemeen niet bijster nauwkeurig waren. Bommen werden zonder hulp van gps-systemen afgeworpen op het moment dat de piloot dacht dat de kans op een voltreffer het grootst was.
Tijdens oefeningen voor de aanval was gebleken dat het bombarderen van grote gebouwen in de stad erg riskant was. Ook tijdens de veelgeroemde aanvallen op de Duitse gevangenis in Amiens in Frankrijk en het Gestapohoofdkwartier in Aarhus in Denemarken in 1944 waren burgerslachtoffers gevallen. In Aarhus waren tien ambachtslieden gedood door een verdwaalde bom.
Kopenhagen was ook nog eens veel dichter bebouwd dan deze twee doelwitten, en Britten waarschuwden op voorhand dat er bij een aanval onherroepelijk burgerslachtoffers zouden vallen. Maar ze hadden natuurlijk niet kunnen voorzien dat het vooral om de leerlingen van een katholieke meisjesschool zou gaan.
Na de bevrijding van Denemarken werd er in Kopenhagen een groot kruis neergezet als monument voor de onschuldige slachtoffers.
Leven van 40.000 verzetsleden stond op het spel
Tegenover dit stevige risico staan de levens van de 40.000 leden van het Deense verzet, die hun land van het juk van de nazi’s wilden bevrijden. De Duitsers hadden de Denen jarenlang grotendeels met rust gelaten, maar in 1945 was de situatie anders. De bezetter terroriseerde de bevolking door gebouwen op te blazen en burgers dood te schieten uit wraak voor acties van het verzet.
Daarom ging het verzet er ook vanuit dat de Duitsers tot de laatste man zouden vechten. In het diepste geheim werd er een ondergronds leger van 40.000 Deense vrijheidsstrijders uit de grond gestampt en bewapend. Als de geallieerden Denemarken naderden, moesten zij een bruggenhoofd slaan bij Kopenhagen om Deense troepen die in Zweden waren getraind aan land te laten komen.
In het voorjaar van 1945 vroeg de top van het Deense verzet om een luchtaanval omdat de grond de vrijheidsstrijders te heet onder de voeten begon te worden. Bovendien zaten veel verzetsleden al achter slot en grendel. Met behulp van marteling zouden de Duitsers hen weldra zo ver krijgen dat ze hun kameraden in het verzet aangaven.