Begin 1943 waren de U-boten van de nazi’s heer en meester op de Atlantische Oceaan en brachten ze veel geallieerde vrachtschepen tot zinken. De kwetsbare koopvaarders moesten geëscorteerd worden door de marine.
Vliegdekschepen waren een ideale oplossing, maar de geallieerden hadden er niet genoeg. Er was veel staal voor nodig, en daar was een groot tekort aan. Maar de Britse uitvinder Geoffrey Pyke wist daar wel iets op: een vliegdekschip van hout en ijs.
Weinig mensen geloofden in het project – tot de Britse marineofficier Lord Mountbatten een demonstratie gaf aan een groep officieren.
Met zijn dienstpistool schoot Mountbatten eerst een ijsblok kapot.
Lord Mountbatten was nauw verwant aan het Britse koningshuis en was een groot pleitbezorger voor vliegdekschepen van ijs.
Toen vuurde hij op een blok van zaagsel en ijs. De kogel ketste af, vloog door de broekspijp van een generaal en bleef steken in de muur.
‘De kogel zoemde rond onze benen als een boze bij,’ schreef veldmaarschalk Alan Francis Brooke. De geallieerde legertop was overtuigd en de bouw begon.
Prototype gebouwd in Canada
Het project kreeg de codenaam Habakkuk naar een Bijbelse profeet. Het plan was een 600 meter lang schip – twee keer zo lang als de Titanic – met ruimte voor 300 vliegtuigen. De ijsromp zou worden gestabiliseerd met metalen roosters, en buizen met koelvloeistof moesten voorkomen dat het schip zou smelten.
Op Patricia Lake in Canada werd een prototype gebouwd. Dit afgelegen meer ligt in een koud gebied, en de kans op pottenkijkers was minimaal.
Op deze schets is te zien hoe een vliegdekschip van ijs en zaagsel eruit zou kunnen zien. De delen van het prototype die niet van ijs waren, liggen nu op de bodem van Patricia Lake in Canada.
Het bouwmateriaal – pykrete genoemd naar Geoffrey Pyke – bestond uit 14 procent zaagsel en 86 procent water. Koelmachines bevroren het mengsel, dat in blokken werd gesneden en verwerkt in de romp.
Het project werd in 1944 opgegeven omdat het te duur was en de geallieerde escortes meer resultaten boekten tegen onderzeeërs. De koelmachines werden verwijderd, en na drie zomers was het prototype gesmolten.