De goede Göring redde joden
De broer van Hermann Göring, Albert Göring, had niet alleen een hekel aan nazi’s - hij redde ook joden van de Holocaust.
'Hij is altijd mijn tegenpool geweest,' zei rijksmaarschalk Hermann Göring (r) over zijn jongere broer Albert (l).
'Ik ben een jodenzeug,' stond er op een bord om haar nek.
De 70-jarige vrouw zat op blote knieën de stoeptegels van Wenen met zoutzuur te schrobben, terwijl haar twee SA-plaaggeesten erbij stonden te lachen.
Uit het niets kwam een man tevoorschijn, die op hoge toon met de bruinhemden begon te discussiëren. De rust keerde echter gauw weer toen de man zijn legitimatie toonde.
'Albert Göring' stond er.
Jongere Göring bestreed de Holocaust
De naam Göring was berucht bij iedereen in Europa in de jaren 1930 en 1940. Het nazikopstuk Hermann Göring was de oprichter van de Gestapo, het hoofd van de Luftwaffe en een van de machtigste mannen van het Derde Rijk.
Maar zijn minder bekende jongere broer Albert speelde ook een rol in de nazitijd.
Beschermd door zijn achternaam wist hij niet alleen joden uit Oostenrijk te bevrijden, hij haalde ook gevangenen uit het concentratiekamp Theresienstadt en had banden met het Tsjechische verzet. Volgens getuigen althans.
Gebroeders Göring hadden een bloedband – verder niets
Albert Göring (1895-1966) groeide met Hermann (1893-1946) op in een gegoed Duits gezin, maar de twee broers waren als water en vuur.
'Hij is altijd mijn tegenpool geweest. Hij was niet geïnteresseerd in politiek of het leger. Hij was melancholiek en pessimistisch, en ik ben een optimist. Maar het is geen slechte jongen hoor, Albert,' zei Hermann Göring over zijn broer Albert tijdens de Neurenbergprocessen in 1946.
Albert koos voor een civiele carrière als ingenieur, terwijl Hermann de politiek in ging. De jongere broer verafschuwde het nazisme en werd nooit lid van de partij – in 1928 verhuisde hij naar het levendige, multiculturele Wenen, waar hij meerdere joodse vrienden maakte.
Albert Göring hielp joden uit Oostenrijk vluchten
Maar het nazisme haalde Albert in. In 1938 werd Oostenrijk tijdens de Anschluß ingelijfd bij het Derde Rijk, en al snel werden ook daar de joden vervolgd, gediscrimineerd en gedeporteerd.
Oostenrijkse nazi's vernederden joden door ze te dwingen de stoep te schrobben. Daar maakte Albert Göring zich kwaad over.
De jongere Göring moest kleur bekennen.
Hij protesteerde meermaals in de straten van Wenen tegen de behandeling die de joden kregen, en hij gebruikte zijn beroemde achternaam als bescherming. En daar liet hij het niet bij.
Volgens de geschiedenisschrijver en documentarist William Hastings Burke, die het boek Thirty Four schreef over Albert Göring, regelde Albert niet alleen visa en geld voor veel van zijn joodse vrienden, maar redde hij ook mensen rechtstreeks uit de klauwen van de nazi's.
Toen de joodse broers Oskar en Kurt Pilzer opgepakt werden, maakte Albert gebruik van zijn achternaam om ze uit Gestapo-hechtenis te bevrijden, waarna ze Oostenrijk konden ontvluchten.
Gevangenen bevrijd dankzij naam Göring
In 1939 werd Albert Göring de grond in Wenen te heet onder de voeten en werd hij hoofd export van de Skoda-fabrieken in het Duitse rijksprotectoraat Bohemen-Moravië in het huidige Tsjechië.
Maar Albert was niet alleen bezig met het exporteren van auto's en tanks uit de fabriekshallen van Skoda, zoals grote broer Hermann waarschijnlijk liever had gehad.
Hij stond in contact met het Tsjechische verzet, dat na de oorlog onthulde dat Albert informatie had verschaft over de ligging van Duitse onderzeebootfabrieken en de plannen van de nazileiding om het niet-aanvalsverdrag met de Sovjet-Unie te schenden.
Naar verluidt leverde hij zijn indrukwekkendste prestatie echter in het concentratiekamp Theresienstadt, waar Albert Göring volgens een van zijn toenmalige collega's bij Skoda een vrachtwagen vol gevangenen redde.
De jongere Göring reed eenvoudigweg naar het kamp en eiste een vrachtwagenlading dwangarbeiders voor zijn fabriek van de commandant, die een Göring niets durfde te weigeren. Hij bracht de gevangenen naar een bos en liet hen vrij.
SS ging achter Albert Göring aan
De anti-Duitse activiteiten van Albert bleven niet onopgemerkt, en de Gestapo en de SS-commissaris van Praag zaten achter hem aan.
Hermann Göring hield zijn broertje ondanks hun politieke onenigheid echter de hand boven het hoofd, en pas toen de rijksmaarschalk zich tegen het eind van de oorlog minder geliefd maakte, moest Albert echt op zijn tellen gaan passen.
In 1944 veroordeelde de SS Albert bij verstek ter dood, en hij moest onderduiken in Praag. Kort voor het eind van de oorlog vluchtte hij naar het Oostenrijkse Salzburg.
Hermann tegen Albert Göring: 'Je bent binnenkort vrij'
De beide gebroeders Göring werden na de oorlog opgepakt en spraken elkaar in mei 1945 kort in een Amerikaanse gevangenis.
'Je bent binnenkort vrij,' zei Hermann tegen zijn broer, die hij omhelsde voor hij weer werd afgevoerd.
Het liep echter iets anders. De Amerikanen geloofden het verhaal van Albert niet en schreven in een rapport: 'De sluwheid van Albert Göring wordt alleen overtroffen door het gewicht van zijn vadsige broer.'
Pas toen de familie Pilzer, die zich voor de oorlog met hulp van Albert Göring in veiligheid had gebracht in de VS, contact opnam met de aanklagers in Neurenberg en een verklaring aflegde in het voordeel van Albert, kwam er schot in de zaak.
Op basis van hun getuigenis en die van Tsjechische verzetsleden die in de Skoda-fabrieken hadden gewerkt, kwam Albert Göring in maart 1947 vrij.
Albert Göring stelde tijdens zijn verhoren een lijst met 34 namen en adressen op van mensen die hij tijdens de oorlog zou hebben geholpen te vluchten. Nummer 24 was de 'familie Pilzer', die later een verklaring in zijn voordeel aflegde.
Achternaam werd Albert Göring fataal
Na de oorlog kon Albert geen werk krijgen: niemand wilde iets met een Göring te maken hebben.
Albert overleed in 1966 in een buitenwijk van München – straatarm, aan de drank en depressief.
Zijn beruchte achternaam, die hem voor en tijdens de oorlog geholpen had, deed hem uiteindelijk de das om.