7 bekende bedrijven liepen binnen onder Hitler

Krupp was Hitlers belangrijkste leverancier

Staalproducent Krupp, opgericht in 1811, had sinds het eind van de Eerste Wereldoorlog geen wapens gemaakt. Na Hitlers machtsovername in 1933 veranderde dat snel. Het bedrijf werd de belangrijkste leverancier van oorlogstuig met staal: van kanonnen tot schepen.

Omdat Krupp zo belangrijk was geweest voor de oorlogvoering van de nazi’s, kon het bedrijf na de oorlog op veel belangstelling van de geallieerden rekenen. Eigenaar Alfried Krupp kreeg aanvankelijk 12 jaar cel omdat zijn concern dwangarbeid had gebruikt en fabrieken in de bezette gebieden had leeggeroofd

Hij werd echter later vrijgesproken, omdat zijn vader het bedrijf tot 1943 geleid had – en die was te dement om nog berecht te kunnen worden.

Toen de geallieerden op de Conferentie van Potsdam in augustus 1945 afspraken dat grote Duitse bedrijven die een rol hadden gespeeld in de Duitse oorlogseconomie opgedeeld zouden worden, kreeg Krupp opdracht om 75 procent van het concern te verkopen. Maar er was geen koper, en Alfried Krupp hield zijn miljardenbedrijf.

Gevangenen zetten elektronica in elkaar voor Siemens

Industriereus Siemens, die elektronische onderdelen voor wapens en ander materieel produceerde, had goede klanten aan de nazi’s. Aan het roer van het bijna 100 jaar oude concern stond Carl Friedrich von Siemens, en hoewel hij zelf geen nazi was, zag hij er geen been in om componenten voor Hitlers oorlogsmachine te leveren, zolang de nazi’s maar betaalden.

Siemens gebruikte in de oorlog ook dwangarbeiders, en het bedrijf had fabrieken bij Auschwitz en zeven andere kampen. In 1944 waren 50.000 van de 244.000 ‘medewerkers’ van Siemens joden of zigeuners uit een kamp.

Hoewel Siemens na de oorlog zijn patenten en 80 procent van zijn totale waarde kwijtraakte, wist de familie Siemens opdeling door de geallieerden te voorkomen. Vanaf 1948 maakte het concern weer winst.

Nu is Siemens het tweede elektronicabedrijf ter wereld met ruim 300.000 medewerkers, en het concern erkent zijn problematische verleden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Verkoop Dr. Oetker verdubbelde

Al vóór de oorlog was Dr. Oetker een van de grootste Duitse voedingsproducenten. In 1937 noemde Hitler het een ‘voorbeeldig nationaalsocialistisch bedrijf’ omdat het voldeed aan het nazi-ideaal om goed voor de werknemers te zorgen.

De familie Oetker onderhield in de oorlog warme banden met de nazi’s en stuurde vooral enorme hoeveelheden bakpoeder naar het front. Ook in Duitsland zelf profiteerde Dr. Oetker van de oorlog: in 1942 verkocht het bedrijf een half miljoen pakjes bak- en puddingpoeder, een verdubbeling ten opzichte van vóór de oorlog.

En omdat de leiding van Dr. Oetker tot de vriendenkring van SS-leider Heinrich Himmler behoorde, kreeg het concern arbeidskrachten uit de kampen om nieuwe fabrieken te bouwen. Rudolf-August Oetker, die in 1944 aan het roer kwam te staan, was actief lid van de SS, maar hij en het bedrijf ontsprongen de dans na de oorlog.

Later heeft de familie Oetker spijt betuigd over de inzet van dwangarbeiders en heeft het bedrijf gestolen kunstwerken teruggegeven aan joodse families.

Bankfamilie nam joodse banken over

In 1924 erfde August von Finck het bank- en verzekeringsimperium van zijn vader, bestaande uit Merck, Finck & Co. en Allianz. Dankzij Hitlers regime kreeg hij er in de jaren 1930 twee joodse banken bij: die van Dreyfus uit Berlijn en later die van Rothschild uit Wenen.

Het vermogen van de familie Finck groeide stevig met deze grote joodse banken, maar de Amerikanen keken mee, en in 1944 werd het concern van Finck in een document aangeduid als ‘een particulier bedrijf dat zichzelf verrijkt heeft met de Arisierung’ – de overname van joodse bedrijven.

Al op 8 mei 1945 werd Finck gearresteerd door Amerikaanse soldaten, maar er was onvoldoende bewijs dat de bankier te kwader trouw had gehandeld. Hij beweerde de banken te hebben overgenomen om ze te redden.

Tijdens een Amerikaans denazificatieproces kwam Finck ervan af met een boete van 2000 rijksmark voor een wederopbouwfonds. De familie kon het bedrijf voortzetten, maar zonder de joodse banken.

Volkswagen kreeg hulp uit Auschwitz

In 1944 had Volkswagen, nu het meest winstgevende bedrijf van Duitsland, meer dan 30.000 dwangarbeiders voor zich werken. Onder hen waren joden uit Auschwitz die de V1-raket moesten bouwen, een van de nieuwe ‘wonderwapens’ van de nazi’s.

Daimler-Benz leverde motoren

In het begin van de oorlog maakten de Daimler-Benz-fabrieken vrachtauto’s voor de Wehrmacht. Vanaf 1942 werd het assortiment uitgebreid met vliegtuigmotoren voor Hitlers oorlogsmachine. Bijna de helft van de werkkrachten van het bedrijf bestond in 1944 uit dwangarbeiders.

Gevangenen bouwden BMW’s

Autobouwer BMW leverde twee- en vierwielige voertuigen aan Hitlers troepen, naast motoren voor jachtvliegtuigen. Voor de bouw hiervan haalde BMW dwangarbeiders uit de kampen Dachau, Buchenwald en Sachsenhausen.