1. Kernwapenangst was groot
In de jaren 1960 was de relatie tussen het Westen en de Sovjet-Unie uiterst gespannen.
De media stonden bol van de propaganda over de tegenpartij en aan weerszijden van het IJzeren Gordijn bewapenden landen zich met steeds meer kernwapens.
De angst voor een kernoorlog was zo groot dat jongeren in heel het Westen marsen organiseerden om te protesteren tegen kernwapens.
De Amerikaanse vlag (l) en de vlag van de Sovjet-Unie (r).
© Shutterstock1. Protestgeest kwam uit VS
Sinds 1955 streed de burgerrechtenbeweging in de VS al voor gelijke rechten voor zwarte Amerikanen.
Dat creëerde een geest van protest tegen de gevestigde orde en trainde een complete generatie in politiek activisme.
Na de moord op de leider van de beweging, Martin Luther King, in april 1968, namen velen hun activistische ervaringen mee in de jongerenbeweging, die intussen ook Europa had bereikt.
3. Studenten eisten invloed
Sinds de jaren 1950 was het aantal universitair studenten explosief toegenomen, met een tekort aan docenten, lesruimte en huisvesting tot gevolg.
Bovendien zagen steeds meer studenten de universiteiten als ouderwets en ondemocratisch. Ze eisten inspraak en organiseerden happenings.
Ook werden universiteiten bezet. De opstand breidde zich uit tot 2000 universiteiten over de hele wereld.
4. Vietnamoorlog leidde tot woede
In 1968 ging de Vietnamoorlog zijn 14e jaar in. Dat veroorzaakte woede in grote delen van de wereld.
In de VS daalde het aantal vrijwilligers in het leger zo sterk dat de dienstplicht ingevoerd werd. Ook in Europa was het verzet tegen de oorlog groot.
In Berlijn werd een internationaal Vietnamcongres gehouden met duizenden deelnemers.
Buttons waren een populaire manier om politieke opvattingen uit te dragen.
© Stuart Lutz/Dado/Contributor/Getty Images5. Milieu kwam in beeld
Het verzet tegen kernwapens ging hand in hand met een ‘nee’ tegen kerncentrales. De gevaren van de nieuwe technologie benadrukten hoe kwetsbaar de aarde is.
Wereldwijd maakte men zich zorgen en diverse milieuorganisaties zagen het daglicht. Jong en oud zette zich in voor ecologie en duurzaamheid.
Ook in de Sovjet-Unie stond het thema op de agenda. In Oostbloklanden werd het milieu een voorwendsel voor voorvechters van democratie.
Protesten tegen het regime waren uit den boze, maar milieukwesties bespreken mocht wel.
6. Summer of Love propageerde vrije liefde
‘Ik heb een hobby: Lady Chatterley herlezen,’ aldus de komische protestzanger Tom Lehrer in de jaren 1960. Hij verwees naar de erotische – en verboden – roman Lady Chatterley’s Lover.
Het boek maakte in die tijd in de VS en Europa furore met zijn onbeschaamd seksuele inhoud en werd een bestseller onder jongeren, die er prat op gingen meer vrijgevochten te zijn dan de generaties vóór hen.
Die vrije geest kwam vooral tot uiting in de zomer van 1967, die in de volksmond bekend werd als de Summer of Love.
Hippies lieten hun haar groeien, terwijl ze experimenteerden met drugs, muziek en vrije liefde. De traditionele sekserollen en gezinsstructuren werden voorgoed overhoop gegooid.
Laat meer revolutionaire verhalen thuisbezorgen met een abonnement op HISTORIA
Lees ook
Eric Duivenvoorden: Rebelse jeugd – hoe nozems en provo’s Nederland veranderden, Nieuw Amsterdam, 2015. Paul van Riel en Annemarie de Wildt: De Maagdenhuisbezetting ’69, Thieme Art, 2009
