1. 6000 opstandelingen aan het kruis
73-71 v.Chr.
De derde slavenoorlog had bijna het Romeinse Rijk omvergeworpen. Een groepje van 78 gevluchte slaven groeide uit tot een heel opstandelingenleger van 70.000 gewapende mannen, die onder leiding stonden van de gladiator Spartacus.
Twee keer versloegen de rebellen een uitstekend getraind legioen, en Rome vreesde voor de veiligheid van het rijk. Maar toen de opstandelingen in het jaar 71 hoorden dat er Romeinse versterkingen aankwamen, was het gedaan met het moreel, en legerleider Crassus versloeg het rebellenleger met gemak.
6000 rebellen die het overleefd hadden, werden ter afschrikking en bij wijze van waarschuwing gekruisigd langs de Via Appia, maar het resultaat van de oorlog was wel dat Rome een andere kijk begon te ontwikkelen op slavernij. De afschaffing daarvan kwam in zicht
2. De Rode Wenkbrauwen
18-27
Toen de Gele Rivier twee keer buiten zijn oevers was getreden, kwamen de boeren in opstand tegen de Han-dynastie, die geen enkele hulp had geboden.
De arme Chinese boeren waren al jaren verenigd in een geheim genootschap, De Rode Wenkbrauwen, dat vernoemd was naar de met henna geverfde wenkbrauwen van de leden.
Het genootschap wist de macht te grijpen, maar slaagde er niet in het land te besturen, dus algauw vroegen de boeren de Han-keizer Penzi om terug te komen. Nu noemden ze hem 'de genadige en machtige heerser'.
3. Het Buskruitverraad
1605
'Hij is aardig en opgewekt, en tegen twist en strijd', zei een bekende van Guy Fawkes. Toch was Fawkes in november 1605 de hoofdpersoon van een katholieke samenzwering, die een revolutie in Engeland wilde ontketenen door het parlement in Londen op te blazen met een flinke lading kruit.
Het doelwit was de protestantse koning Jacobus I, en het plan was om zijn dochter, prinses Elisabeth, als nieuwe regent in het zadel te krijgen.
Maar de samenzweerders waren bezorgd, want onder de slachtoffers zouden ook katholieken zijn, dus ze konden er niet langer het zwijgen toe doen.
Fawkes werd opgepakt en gemarteld en in januari 1606 terechtgesteld.
Dit is de vlag van Pernambuco, de deelstaat in Brazilië die zichzelf in 1817 uitriep tot een zelfstandige republiek, onafhankelijk van de koning van Portugal.
4. De Shimabara-opstand
1637-1638
De Japanse heer Matsukura Shigemasa liet zijn boeren een torenhoge belasting betalen om zijn nieuwe kasteel te kunnen bouwen, Shimabara, en toen de oogst in 1637 ook nog eens mislukte, kwamen de boeren in opstand.
Omdat ze tot een christelijke minderheid in Japan behoorden, beschouwde het shogunaat de opstand als een katholieke samenzwering en stuurde er een leger van 125.000 soldaten op af om de opstand neer te slaan.
De nog maar 17-jarige rebellenleider Amakusa Shiro werd onthoofd, 15.000 opstandelingen kwamen om het leven en tot 1850 voerde Japan officieel het beleid om christenen te vervolgen.
5. De guillotine naar Amerika
1794
In 1790 was whisky het eerste lokale product ooit waarvoor de Amerikaanse regering accijns wilde invoeren. De kleine stokers in het westen van Pennsylvania vonden dat onrechtvaardig en weigerden te betalen.
De belastinginners uit de hoofdstad van de staat werden op wrede wijze overvallen en in 1794 draaide het verzet uit op protesten die met van alles te maken hadden, behalve met whisky.
Lokale leiders prezen de Franse Revolutie en pleitten zelfs voor de invoer van de guillotine in Amerika.
President George Washington stuurde onderhandelaars naar het gebied, en tegelijk ging een leger van 12.950 man op pad naar het westen.
Door deze militaire dreiging viel de revolutie uiteen.
Twee leiders werden opgehangen, maar de stokers weigerden nog steeds whiskybelasting te betalen, en in 1800 werd deze afgeschaft.
6. De patriotten van Pernambuco
1817
In 1808 benoemde de Portugese koloniale overheid Joao VI als koning van Brazilië.
De inwoners van het noordelijke deel van het land hadden daar niets aan; al wat ze kregen waren hogere belastingen. In 1817 riepen ze de deelstaat Pernambuco uit tot een zelfstandige republiek.
Aan het hoofd stonden lokale officieren die ontevreden waren omdat de Portugezen altijd de hoogste posten in het leger kregen. Ze toonden hun patriottistische gezindheid door de brandewijn aguardente te drinken in plaats van rode wijn.
En ze riepen Engeland en de VS op om een strategische alliantie aan te gaan, maar vingen bot.
Op 20 mei arriveerde het Portugese leger en maakte een eind aan de republiek, 73 dagen na de oprichting.
Maar de vlag is nog altijd het symbool van de Braziliaanse deelstaat Pernambuco.
De Decembristenopstand in 1825. Opstandige Russische officieren worden onder vuur genomen bij het Winterpaleis.
7. De Decembristenopstand
1825
In 1825 verschenen veel Russische officieren op feesten altijd met een degen – een teken dat ze niet kwamen om te dansen. Ze hadden dan ook serieuzere zaken aan hun hoofd, want ze waren verenigd in de revolutionaire Unie van de Gelovige en Ware Zonen van het Vaderland, die zich inzette voor sociale hervormingen.
Toen tsaar Alexander I in november 1825 overleed, hadden deze officieren hoge verwachtingen van de nieuwe tsaar Konstantin, die een aanhanger van de hervormingen was. Maar tot hun grote teleurstelling stond Konstantin de troon meteen af aan zijn conservatieve broer Nicolaas.
Daarop bestormden 3000 officieren het Winterpaleis om hun hervormingseisen kracht bij te zetten. Maar de nieuwe tsaar stuurde het leger erop af, en 1271 opstandige officieren vonden de dood toen het vuur geopend werd. Dat gebeurde 16 december 1825, en daarom ging de groep de geschiedenis in als de Decembristen.
8. Generale repetitie voor de Oktoberrevolutie
1905
Op Bloedige Zondag in januari 1905 doodden de soldaten van de tsaar honderden mensen die waren toegestroomd naar het Winterpaleis in Sint-Petersburg om te demonstreren voor verschillende burgerrechten.
Het bloedbad leidde tot demonstraties en stakingen in het hele land en in oktober zette de tsaar zijn handtekening onder een manifest dat de weg vrij moest maken voor een parlement en meer vrijheid van meningsuiting.
De liberale Russen waren tevreden, maar de socialisten hadden hun zinnen gezet op een revolutie, en terwijl ze daarover debatteerden stuurde de tsaar het leger en maakte een eind aan zo'n beetje alle hervormingen.
De mislukte revolutie leidde tot anti-joodse progroms en een enorme uittocht uit het land, maar had ook de basis gelegd voor de grote Oktoberrevolutie van 1917.
9. Boeren beslissen
1919
Op 21 maart 1919 grepen de revolutionaire Béla Kun en zijn communistische partij de macht in Hongarije. Maar hij maakte een slechte start; hij verzuimde naar Lenin te luisteren, die zei dat alle grond moest worden herverdeeld ten gunste van de kleine boeren. Kun had juist grote collectieven in gedachten met de voormalige grondbezitters als bestuurders.
Hij schafte ook de belasting af en voorzag in voedsel door landbouwproducten van de boeren te confisqueren.
Men keerde zich tegen zijn bewind en 113 dagen later kwam de nieuwe republiek ten val toen de Roemeense anticommunisten aan de macht kwamen.
10. Dodelijke vergissing
1967
Terwijl in Europa de jongeren in opstand dreigden te komen zette Ernesto Che Guevara zijn revolutie-ervaring in Bolivia in. Maar dat liep volledig mis.
Hij had 50 ervaren mannen bij zich en ging uit van een makkelijke overwinning op het ongetrainde Boliviaanse regeringsleger.
Niemand had hem echter verteld dat de Amerikaanse FBI zojuist een troep commandosoldaten naar Bolivia had gestuurd, en El Che hoefde niet te rekenen op steun van de lokale boeren, want die vonden hem arrogant.
Zijn oproep aan de Boliviaanse communistische partij was vergeefs, want de leiding had niets met het Cubaanse communisme dat Che vertegenwoordigde; Bolivia haakte in ideologisch opzicht meer aan bij Moskou.
Op 7 oktober werd Che opgepakt en twee dagen later terechtgesteld. De dronken Boliviaanse sergeant moest echter negen keer vuren voordat Che Guevara dood was.