Het bekoelen van de relaties tussen oost en west ging heel geleidelijk. Sommige historici geven echter 1947 als het begin van de koude oorlog.
In een rede beloofde president Truman van de VS ‘vrije naties’ te helpen de druk van ‘vreemde mogendheden’ te weerstaan.
Vanwege deze Trumandoctrine ontving Griekenland geld om het communistische verzet te bestrijden en kreeg Turkije steun tegen de Sovjet-Unie.
De Britten waren al op hun hoede voor de Sovjet-Unie toen Stalin in Oost-Europa communisten in het zadel hielp.
Maar de VS probeerden het bondgenootschap van de winnaars van de Tweede Wereldoorlog in stand te houden.
Tot Truman begon in te zien dat de Sovjet-Unie uit was op wereldheerschappij. Toen de communisten in 1948 met een coup de macht grepen in Praag, wilden de VS West-Europa beschermen en een jaar later was de NAVO een feit.
In 1955 richtte de Sovjet-Unie het Warschaupact op.