Survivalfilm ‘Against the Ice’ begeeft zich op glad ijs
De Netflix-film ‘Against the Ice’ vertelt het verhaal van de Deense poolvorsers Ejnar Mikkelsen en Iver Iversen, die begin 20e eeuw moeten zien te overleven op de Groenlandse ijskap. Helaas doet de film de historische feiten geen recht.
Nicolaj Coster-Waldau spiller hovedrollen i Netflix-filmen “Against the Ice”.
De film Against the Ice is gebaseerd op het bijna gelijknamige boek (Two Against the Ice) uit 1955 van de Deense poolvorser Ejnar Mikkelsen.
Van 1910 tot 1912 zat hij vast in de Groenlandse wildernis met zijn collega Iver Iversen. Hun enige bescherming tegen de kou was een krakkemikkig houten hutje van oude scheepsonderdelen.
Ze aten hun sledehonden op, kampten met voedselvergiftiging, vochten op leven en dood met hongerige ijsberen en deden hun best om niet krankzinnig te worden in het eindeloze ijslandschap.
Het boek is een klassieker in de survivalliteratuur, maar helaas laat de verfilming ervan een aantal steken vallen.
In 1909 begonnen poolvorsers Mikkelsen en Iversen aan een expeditie naar het noordoosten van Groenland. Ze gingen op zoek naar leden van de zogeheten Danmark-expeditie onder leiding van hun collega Ludvig Mylius-Erichsen.
Een jaar eerder was de expeditie van Mylius-Erichsen, die bedoeld was om het uiterste noorden van Groenland in kaart te brengen, spoorloos verdwenen.
Nu moesten Mikkelsen en Iversen de vraag beantwoorden die de verdwenen onderzoekers de ijskap op had gelokt: bestaat Groenland uit één of twee eilanden?
Als het gebied ten noorden van het Peary-kanaal op Oost-Groenland een apart eiland bleek te zijn, verwachtte de Deense regering dat de Amerikanen het gebied zouden opeisen.
Mikkelsen en Iversen moesten tweeënhalf jaar zien te overleven in een krakkemikkig hutje, maar ze vonden de kaarten van Mylius-Erichsen, die bewezen dat Groenland één eiland is. Het politieke spel rond Groenland wordt echter slechts zijdelings vermeld in de film, en dat is jammer.
Als meer benadrukt was hoe belangrijk het werk van deze poolvorsers was voor de toekomst van Denemarken en Groenland, had dat de film een stuk dramatischer gemaakt op momenten dat barsten in het ijs, ziekten en ijsberen de expeditie funest dreigen te worden.
Film: Doorgewinterde poolvorser
De poolonderzoeker Ejnar Mikkelsen wordt gespeeld door de Deen Nikolaj Coster-Waldau, die 52 is. In de film is Mikkelsen een man van middelbare leeftijd die weinig gevoelens toont.
Werkelijkheid: Mikkelsen was jong en hartelijk
In het echt was Ejnar Mikkelsen 28 jaar, en als je zijn dagboek mag geloven, was hij veel makkelijker in de omgang dan de film doet geloven.
De persoonlijke overlevingsstrijd in de hut wordt spannend verteld in het dagboek van Ejnar Mikkelsen. Het is dan ook een raadsel waarom Against the Ice er zoveel van afwijkt.
Film doet werkelijkheid geweld aan
De hoofdlijnen van het verhaal worden weliswaar met rust gelaten, maar alle details over de ontberingen op het ijs zijn veranderd.
In een van de meest dramatische scènes verliest Iver Iversen de controle over zijn hondenslee, waarna honden en proviand in een kloof vallen. Het is duidelijk de bedoeling om Iversen neer te zetten als een onervaren stuntel.
De werkelijkheid was echter heel anders. Mikkelsen schrijft in zijn dagboek dat hijzelf de controle over de slee was kwijtgeraakt, en niet Iversen.
Film: Mikkelsen vindt lijk
In het begin van de film vindt Mikkelsen het lijk van de hondenmenner Jørgen Brønlund, een van de verdwenen leden van de Danmark-expeditie. Brønlund heeft een kaart bij zich van de route van de expeditie.
Werkelijkheid: Collega vond lijk
Het lichaam van Brønlund werd gevonden door de cartograaf Johan Peter Koch, een van de weinige overlevenden van de Danmark-expeditie. Hij vond het een jaar voordat Mikkelsen arriveerde.
In een andere scène stelt Iversen vóór een tocht over het ijs voor om een bericht voor eventuele redders achter te laten in de hut die ze als basis gebruiken.
Mikkelsen wijst dat echter van de hand omdat het zee-ijs nog zo dik zou zijn dat er geen schepen in de buurt kunnen komen.
Als de twee na een tocht van enkele dagen terugkeren in de hut, is er een reddingsploeg langs geweest.
Mikkelsen vermeldt echter niet in zijn dagboek dat er bezoek was terwijl ze op pad waren. En een aantal spannende incidenten uit het boek van de poolvorser wordt juist weggelaten in Against the Ice.
Waarom krijgen we bijvoorbeeld niet te zien hoe Mikkelsen midden op het ijs bijna stierf aan scheurbuik? Of hoe de twee Denen proberen van hun sneeuwblindheid af te komen door cocaïnedruppels in hun ogen te gieten – om korte tijd later halfblind een muskusos te doden?
Film: IJsbeer valt aan
In een zenuwslopende scène wordt Mikkelsen aangevallen door een enorme ijsbeer. Het roofdier krijgt hem te pakken, Iver Iversen raakt het met een schot en het roofdier druipt gewond af.
Werkelijkheid: IJsbeer bezocht hut
Ejnar Mikkelsen werd niet aangevallen door een ijsbeer, maar de twee kregen er wel regelmatig een over de vloer in de hut.
Mikkelsen en Iversen werden na tweeënhalf jaar in hun hut gevonden. Toen geloofde bijna niemand meer dat ze nog in leven zouden zijn.
Ejnar Mikkelsens kleindochter Naja Mikkelsen is ook poolvorser en beschreef haar grootvader zo:
‘Waar hij ook aan begon, hij overleefde het altijd.’
