Robin Hood: Van schurk tot filmheld

Het verhaal van Robin Hood wordt al zo’n 800 jaar verteld, maar is in de loop der tijd sterk veranderd. De varianten hebben wel één ding gemeen: Robin Hood vocht altijd tegen de corrupte autoriteiten.

Het verhaal van Robin Hood wordt al zo’n 800 jaar verteld, maar is in de loop der tijd sterk veranderd. De verblijfplaats, periode en achtergrond van Robin Hood zijn voortdurend aangepast aan de tijd waarin het verhaal werd verteld. Maar de rode draad in de verhalen over de vogelvrije Hood was altijd dezelfde: zijn strijd tegen de corrupte autoriteiten.

Lees meer over de verschillende Robin Hoods op de volgende pagina's.

Robin Hood en zijn boog zijn onafscheidelijk. De boog was het wapen van het gewone volk en Robin Hood was in de eerste verhalen een heel eenvoudige man.

Een hele gewone man

Robin Hood-spelen in Engeland in de 15e eeuw. De deelnemers namen het tegen elkaar op met boogschieten, schermen en worstelen, onder leiding van een scheidsrechter die als de vogelvrije rover verkleed was.

1228: Robin Hood dook op in een rechtbankverslag

Robin Hood kwam voor het eerst op schrift voor in een verslag van een Engelse rechtszaak uit 1228. Daarna doken een ‘Robinhood’, ‘Robert Hood’ en ‘Robyn Hud’ op bij minstens tien rechtszaken door heel Engeland.

In een tekst uit 1439 staat: ‘Piers Venables uit Aston, die geen kostwinning heeft, verzamelde vele misdadigers en trok de bossen in als Robyn Hude en zijn mannen.’ Robin Hood is in de verslagen nooit een concrete persoon, maar een alom bekend voorbeeld van een vogelvrijverklaarde.

1400: Engelsen hielden Hood-spelen

In de middeleeuwen werd Robin Hood een populaire figuur die in verhalen en liederen voorkwam. En dan niet als een edelman, maar als een ruige en soms moordlustige man van het volk. Hij moest vechten om te overleven en redde zich alleen door sluwheid.

De legende was zo geliefd dat er in mei in grote delen van Engeland Robin Hood-spelen werden gehouden. Hier kon men boogschieten, schermen en worstelen onder leiding van een scheidsrechter verkleed als een vogelvrijverklaarde rover.

Na de wedstrijden werd het volk vermaakt met een toneelstuk over Robin Hood en zijn mannen, en was er een groot Robin Hood-bierfeest.

Middenklasseheld van adel

De legende breidde zich langzamerhand uit van het platteland naar de meer welgestelde middenklasse in de stad.

1492: Het karakter werd opgepoetst

De legende breidde zich langzamerhand uit van het platteland naar de meer welgestelde middenklasse in de stad. De ballade ‘Gest of Robin Hood’ (Verhalen van Robin Hood) kwam in 1492 uit als een van de eerste gedrukte niet-religieuze boeken. Dat zegt iets over zijn populariteit onder de geletterde bevolking.

Toen de doelgroep veranderde, veranderde Robin Hood mee. Hij kwam niet langer uit de onderklasse en gedroeg zich veel nobeler dan voorheen. ‘Gest of Robin Hood’ eindigt met een gebed voor Robins ziel, want zoals de ballade zegt: ‘Hij was een goede vogelvrije die veel goeds deed voor de armen.’ Tegenover de gewetenloze sheriff was Robin Hood echter geen lieverdje.

1598: Plotseling was Robin van adel

In het verhaal ‘The Downfall of Robert, Earle of Huntington’ uit 1598 klimt de crimineel opeens op naar de adelstand. Robert van Huntington wordt verraden en verliest alles. Daarom vlucht hij het woud in en neemt hij de naam Robin Hood aan. Dit verhaal situeert als eerste Robin in Sherwood. Ook wordt zijn – platonische – geliefde Marian geïntroduceerd.

1820: De Angelsaksische nationale held

In Walter Scotts roman Ivanhoe uit 1820 gaat de handeling terug naar de jaren 1190 onder Richard Leeuwenhart. Robin Hood treedt op als voorvechter van de ware koning tegen prins John, die de troon heeft ingepikt. Centraal in deze patriottische roman staat de strijd tussen de inhalige Normandische bezetters en het Angelsaksische volk.

Robin Hood brengt geld in 't laatje

1900-2000: Robin haalt nog steeds geld binnen

Hoewel het lang geleden is dat Robin Hood stal van de rijken, is er meer geld met hem gemoeid dan ooit.

Hij komt in vele films voor en bij elke nieuwe verfilming trekken de toeristen weer naar Sherwood in Nottinghamshire – terwijl Robin Hood volgens de oorspronkelijke legende in Inglewood in Yorkshire leefde, waar een lokale vereniging en het bureau voor toerisme aanspraak op hem maken.