De munt is dus geslagen met het hoofd van Brutus zelf aan de ene kant en twee dolken en de woorden ‘Eid Mar’ – 15 maart (de datum van de moord) – aan de andere kant. De twee dolken symboliseerden waarschijnlijk Brutus en Gaius Cassius Longinus, die beiden Caesar in de rug staken.
De gouden munt is daarom een uniek stukje geschiedenis, en er zijn er maar twee vergelijkbare in de wereld. Maar dinsdag werd de munt teruggegeven aan Griekenland, waar hij ooit werd gevonden.
Al in januari doken er twijfels op over de legitimiteit van de munt toen de verkoper, de Brit Richard Beale, in New York werd gearresteerd voor de verkoop van gestolen antieke munten.
Beale zegt zelf dat hij de Romeinse munt in 2014 op basis van valse documenten heeft gekocht van een Italiaanse muntenverzamelaar. De Italiaan is nu ook gearresteerd.
Beale, een voormalig soldaat, was al jaren bekend bij de autoriteiten. Hij begon in 2009 ‘uit het niets’ munten te verkopen, volgens Christopher Martin, voorzitter van de British Numismatic Trade Association, die de Britse muntenhandel volgt.
‘Binnen een jaar verkocht hij munten ter waarde van miljoenen ponden. Zoiets gebeurt niet, maar het overkwam hem wél. Waar kwam hij vandaan? Niemand die het wist,’ vertelt Martin.
Beale had al geprobeerd de munt te verkopen tijdens een muntenconferentie in New York in 2015. Hij had een potentiële koper verteld dat hij afkomstig was uit ‘een oude Zwitserse collectie’, wat bekende codetaal is voor een artefact dat geen volledig zuivere herkomst heeft en waarschijnlijk gestolen is.
De potentiële koper, bekend als ‘Informant 1’, werkte samen met de Amerikaanse binnenlandse veiligheidsdienst, die Beale uiteindelijk arresteerde. Hem worden onder meer diefstal, bezit van gestolen goederen en samenzwering ten laste gelegd. En de Romeinse munt is verre van de enige kostbaarheid in de roofzaak, die ook vijf antieke munten omvat die in Gaza zouden zijn gestolen.
Griekenland strijdt tegen illegale handel in antiquiteiten
Het enige wat we weten over de koper van de munt is dat het een Amerikaanse miljardair was. Na samenwerking met de autoriteiten heeft deze de munt van circa 3,75 miljoen euro teruggegeven.
Omdat hij oorspronkelijk in Griekenland is gevonden, zal hij daar weer afgeleverd worden – samen met een aantal andere antiquiteiten met een waarde van ruim 18 miljoen euro.
In verband met de kwestie benadrukte de Griekse consul-generaal, Konstantinos Konstantinou, de noodzaak om consequent op te treden tegen internationale criminele netwerken die door hun handel in illegale oudheden ‘archeologische vondsten uit hun context halen’.