Nationalmuseum/Gustaf Cederström

Raadsel rond dood Zweedse koning Karel XII opgelost

Werd de Zweedse koning Karel XII vermoord door zijn eigen troepen of getroffen door een Noorse kogel? Sinds 1718 vragen historici zich dit af. Nu zegt een Fins team het raadsel te hebben opgelost.

Op 30 november 1718 inspecteerde Karel XII ’s avonds zijn troepen, die de Noors-Deense vesting Frederiksten aan het belegeren waren. Plotseling werd de Zweedse koning in zijn slaap getroffen. Hij was op slag dood.

Dit was het enige wat tot nu toe vaststond. Wie de dodelijke kogel afvuurde, was echter al 300 jaar de vraag.

Was het een Deense of Noorse soldaat vanuit de vesting? Een van Karels eigen mannen, die de oorlog beu was? Of was het de Franse officier André Sicre, die door Karels zwager was ingehuurd om de koning te vermoorden?

Onderzoekers van de Finse universiteit van Oulu zeggen het antwoord te weten.

Karels graf is drie keer geopend sinds zijn dood in 1718. Deze schetsen van het letsel aan zijn schedel dateren uit 1917.

© Livrustkammaren

Kogeltjes zaaiden dood en verderf

Ze onderwierpen de schedel van de oorlogszuchtige koning aan een forensisch onderzoek en deden proeven met de munitie van destijds.

Met handvuurwapens konden ze het zware letsel aan de schedel echter niet reconstrueren. Daar slaagden ze wel in met een kanonskogel uit de 16e eeuw. Frederiksten vuurde zogeheten kartetsen af op de Zweden: projectielen gevuld met kleine ijzeren kogeltjes.

Op basis van het letsel concluderen de onderzoekers dat de dodelijke kogel een snelheid had van 200 meter per seconde, en dat strookt met de afstand van enkele honderden meters tussen de vesting Frederiksten en de Zweedse loopgraaf.