Lodewijk XIII
Lodewijk XIII was een potloodventer
Frankrijk (1601-1643): De Franse kroonprins Lodewijk kwam er al jong achter dat hij volwassenen kon vermaken door zijn geslachtsdeel te tonen of ermee te spelen.
Hij trok dan ook vaak zijn kleren uit aan het hof, wat hem veel lof opleverde.

Onderdanen moesten de penis van de prins kussen in plaats van zijn hand.
Hij werd zelfs aangespoord om zijn onderdanen zijn lid te laten kussen in plaats van zijn hand.
Bovendien beschreef de hofarts hoe de kroonprins kirde van genot als het kindermeisje zijn genitaliën masseerde.
De jongen probeerde zijn kleine zusje en volwassen vrouwen het hof te maken, wat gezien werd als een teken van gezondheid.
Toen hij echter op zijn 14e moest trouwen, moest hij bijna gedwongen worden om het bed te delen met zijn kersverse echtgenote, de even oude Spaanse prinses Anna.

Lodewijk XIII.
Kindkoning moest snel volwassen worden
0-7 jaar
Lodewijk wordt aangespoord om zijn geslachtsdeel te tonen aan het hof. Hij krijgt echter slaag als hij een driftbui heeft.
7-16 jaar
Vanaf zijn zevende verjaardag wordt de Franse kroonprins plotseling als volwassene behandeld. Hij moet manieren leren en krijgt nu de wind van voren als hij zich uitkleedt. Op zijn negende wordt hij tot koning gekroond, al regeert zijn moeder in zijn naam.
16 jaar
Lodewijk grijpt zelf de macht en verbant zijn moeder. Zijn huwelijk is niet gelukkig, vooral omdat een zoon 23 jaar op zich laat wachten.
Frederik VI
Verwende prins moet man worden
Denemarken (1768-1839): Frederik VI van Denemarken was een zoon van een krankzinnige vader en een eenzame moeder.
Zijn ouders vertrouwden op hun lijfarts Johann Friedrich Struensee, die de opvoeding van de kroonprins op zich nam toen deze twee jaar oud was, in 1770.
Het was toen een verwend, dreinerig jongetje, en Struensee moest van Frederikje een echte vent maken.

Twee jaar lang leefde Frederik volgens Struensees ideaal van de ‘natuurlijke mens’.
De arts had het boek Émile van de Franse filosoof Rousseau gelezen, die vond dat kinderen niet als kleine volwassenen opgevoed moesten worden.
Vijf opvoedtips van Rousseau

Motoriek
Baby’s moeten niet worden ingebakerd. Vrije beweging stimuleert de motoriek.

Borstvoeding
Moeders moeten hun kinderen zelf de borst geven, ook koninginnen en edelvrouwen.

Macht
Kinderen krijgen door te huilen macht over hun ouders. Een huilend kind moet je niet troosten.

Vallen
Als kinderen leren lopen, mogen ze niet worden ondersteund. Vallen is prima.

Zeg alleen het noodzakelijke
Beleefdheden zijn niet nodig. Kinderen moeten alleen de meest basale woorden leren.
Frederik moest zelf leren, en als hij zich bezeerde, mochten zijn moeder en kindermeisje hem niet troosten.
Omdat de kroonprins bang was voor trappen, liet Struensee een trap in de kinderkamer bouwen.
Het etensbord van Frederik werd boven aan de trap gezet. Op het menu stond koud, lichtverteerbaar eten, zoals fruit, rijstepap, brood, water, melk en aardappelen.
Om hard te worden moest Frederik het hele jaar op blote voeten lopen en sliep hij onder een dun dekentje.
De kroonprins speelde op zijn kamer en in de paleistuin met twee boerenjongens.
De kinderen brachten zo veel tijd door zonder volwassenen dat ze op hun vierde nauwelijks Deens spraken, maar een zelfbedacht taaltje.
In 1772 werd Struensee gedood en nam Frederiks vader de opvoeding over.
Aleksej
Zieke prins werd vertroeteld
Rusland (1904-1918): Het was een hele opluchting toen tsarina Alexandra na vier dochters Aleksej Nikolajevitsj ter wereld bracht.
De kleine tsarevitsj werd ‘Baby’ genoemd en was de oogappel van de hele familie.

Aleksej met zijn moeder. In 1918 vermoordden de bolsjewieken het hele gezin.
Het was al snel duidelijk dat de troonopvolger aan hemofilie leed, waardoor het kleinste wondje dodelijk kon zijn.
Hij mocht dan ook niet fietsen of wilde spelletjes doen, en twee zeelieden werden ingehuurd om op hem te passen.
Iedereen die de kleine Aleksej toesprak, moest knielen, daar zagen de bewakers streng op toe.
De tsarenfamilie was steenrijk, maar de dochters sliepen op harde matrassen, baadden in koud water en moesten zelf hun kamer opruimen.
Aleksej werd echter verwend en kreeg nooit straf als hij stout was geweest.
Victoria
Eenzaam, maar niet alleen
Groot-Brittannië (1819-1901): Acht maanden oud was Victoria toen ze haar vader verloor. De jonge prinses werd opgevoed door haar moeder en dier secretaris John Conroy.
De twee waren bezeten van het idee dat Victoria op een dag op de troon kon komen en namen drastische maatregelen om ervoor te zorgen dat ze gezond en vooral in hun macht bleef.
De opvoedmethode, die later het Kensington system genoemd werd, was bedoeld om de prinses zo onzelfstandig mogelijk te maken.
‘Ik ben tot mijn 18e niet gelukkig geweest.’ Victoria, koningin van Groot-Brittannië en Ierland
Victoria mocht nooit alleen zijn.
Ze werd altijd begeleid door haar kindermeisje Louise Lehzen of door haar moeder. Haar bed stond naast dat van haar moeder, en zelfs toen ze al een tiener was, mocht ze nog niet traplopen zonder dat een volwassene haar hand vasthield.

Zelfs in haar tienerjaren mocht Victoria niet traplopen zonder dat iemand haar hand vasthield.
Victoria mocht niet met andere kinderen spelen; ze moest het doen met 132 poppen. En ze had een nauwe band met het kindermeisje, dat ze stiekem moeder noemde.
Toen de prinses 15 was, liep ze tyfus op. Haar moeder en Conroy zetten haar onder druk om een contract te tekenen waarin stond dat Conroy haar persoonlijke secretaris zou zijn als ze aan de macht kwam.
Ondanks haar ziekte en jonge leeftijd weigerde ze echter in te stemmen.
Victoria beschreef haar jeugd later met een nuchtere vaststelling: ‘Ik ben tot mijn 18e niet gelukkig geweest.’

Toen Victoria op haar 18e koningin van Groot-Brittannië werd, eiste ze als eerste een eigen slaapkamer en een uur per dag voor zichzelf. Haar moeder en secretaris Conroy hadden niets meer te zeggen over de vorstin. Victoria noemde Conroy een ‘monster en een reïncarnatie van de duivel’.
Alle dagen leken op elkaar
8-9 uur: Ontbijt
Victoria krijgt brood, fruit en melk aan een tafeltje met haar moeder. Ze mag niet eten voor een proever een hap heeft genomen, anders kon ze wel eens vergiftigd worden.
9-10 uur: Een uur wandelen of rijden.
10-12 uur: Les
Aanvankelijk wordt Victoria onderwezen door haar moeder, maar als ze acht is, zorgt haar oom ervoor dat er echte onderwijzers komen.
12.30 uur: Lunch
Na het eten mag de prinses met haar poppen spelen onder toezicht van kindermeisje Louise Lehzen.
14-16 uur: De lessen gaan door
Ze krijgt Engels, Frans, Duits, Latijn, aardrijkskunde, wiskunde, geschiedenis, kunst, politiek en muziek.
16-19 uur: Wandelen en paardrijden in de paleistuin
Lehzen leert Victoria dansen en brengt haar manieren bij.
19 uur: Avondeten
Volgens Feodora, de 12 jaar oudere halfzus van de prinses, eet Victoria te veel en te snel en gebruikt ze te veel zout.
21 uur: Bedtijd
Victoria deelt een slaapkamer met haar moeder.
Rama V
Siamese kroonprins leefde als een monnik
Siam (1853-1910): Chulalongkorn was het negende kind van koning Mongkut, maar de eerste zoon met een koningin als moeder.
Omdat de andere jongens van concubines waren, konden ze de troon van Siam, het huidige Thailand, niet erven.

De Thaise kroonprins kreeg een westerse opvoeding met een vleugje boeddhisme.
Chulalongkorn moest koning Rama V worden, maar dat betekende niet dat hij een luxe leventje kon leiden.
Op zijn 13e verbleef hij een half jaar in een boeddhistisch klooster. Daar leefde hij in ascese en mocht hij bijvoorbeeld alleen ’s ochtends eten.
Vóór en na zijn tijd als monnik kreeg hij les in de Engelse taal en westerse gebruiken.
De Britse Anna Leonowens werd naar het hof gehaald om de jonge kroonprins en veel van zijn 83 (half)broers en -zussen te onderwijzen.
Al op zijn 15e kwam Chulalongkorn op de troon toen zijn vader aan malaria stierf, maar de eerste vijf jaar werd het land door anderen geregeerd terwijl de koning reisde en over politiek leerde.
Wilhelm II
Blijf op het paard, uwe hoogheid
Duitsland (1859-1941): De Duitse Wilhelm had een zware jeugd. Vanaf zijn zesde kreeg hij 12 uur per dag les van een strenge privéleraar.
Die moest de prins ook leren paardrijden, maar Wilhelm was geboren met een lamme linkerarm en viel makkelijk van zijn paard.
In het begin hield een assistent de teugels vast, maar toen de prins acht was geworden, moest hij zonder hulp rijden.
Als hij viel werd hij, hoezeer hij ook huilde en smeekte, weer op het paard gezet, net zo lang tot hij zijn evenwicht kon bewaren.

Ondanks zijn handicap leerde Wilhelm paardrijden. Later gebruikte hij een zadel als bureaustoel.
Zijn hele leven had Wilhelm een moeizame relatie met zijn moeder, die zichzelf zijn handicap verweet, maar ook niet zo veel zag in haar zoon. Ze schreef over hem:
‘Hij heeft geen sterk karakter, briljante eigenschappen of talenten, maar hij is een lieve jongen.’
In brieven aan zijn moeder beschreef Wilhelm onder meer zijn dromen over haar en zei hij haar ‘mooie handen’ te willen kussen. Zijn moeder antwoordde met correcties van zijn spel- en grammaticafouten.
Puyi
Jongetje werd als een god aanbeden
China (1906-1967): In 1908 werd Puyi uitgeroepen tot keizer van China, al was hij pas twee.
Drie jaar later moest hij aftreden na een revolutie, maar hij mocht zijn titel houden en bleef in de Verboden Stad wonen.
Naar eigen zeggen beleefde hij er ‘de meest absurde jeugd die je je voor kunt stellen’.

Er was maar één manier om de kindkeizer te corrigeren: hem opsluiten in zijn kamer.
Hij had een 600-koppige hofhouding, door wie hij werd aanbeden als een god.
Het woord van het jongetje was wet en niemand mocht hem corrigeren. Ook zijn ouders niet, die hij overigens nauwelijks zag.
- De keizer kreeg tot zijn 8e borstvoeding van een vrouw die haar eigen kind in de steek liet.
- Niemand mocht de naam van Puyi noemen. Hij werd met ‘uwe majesteit’ aangesproken.
- Hij liet de eunuchen van het hof straffen met stokslagen voor kleine overtredingen en voor zijn eigen vermaak.
- Als hij stout was op school of zijn huiswerk niet had gemaakt, kregen zijn klasgenoten straf in plaats van Puyi.