Anneli Karlsson, Vasamuseet/SMTM
Vrouw met kap voor schip

Zo zag het enige vrouwelijke slachtoffer van de schipbreuk van de Vasa eruit

Toen het prestigieuze schip van de Zweedse koning, de Vasa, zonk tijdens zijn eerste reis, verdronken 30 opvarenden. En nu toont een nieuw onderzoek aan dat een van de slachtoffers, tot verrassing van de experts, vrouw was.

Toen het beroemde Zweedse 17e-eeuwse oorlogsschip Vasa in 1961 werd geborgen, lagen er 20 skeletten in het wrak.

Het waren stuk voor stuk mannen die zich aan boord bevonden toen het schip kapseisde en zonk op zijn eerste reis – althans, dat dachten de onderzoekers.

Want een van de skeletten, die Gustav was gedoopt, heet voortaan Gertrude.

Genetische tests hebben uitgewezen dat het skelet van een vrouw van 25 à 30 jaar is.

Na dit nieuws reconstrueerde het Vasa Museum in Stockholm volgens een persbericht het gezicht van de vrouw.

Het nieuwe model is gebaseerd op gegevens van moderne Scandinavische vrouwen van dezelfde leeftijd en met hetzelfde lichaamstype.

Eerste reis eindigde in een ramp

De Vasa was het pronkschip van de Zweedse koning Gustav II Adolf. De vorst had het zelf ontworpen en voorzien van een extra kanondek – maar de extra kanonnen maakten het schip erg topzwaar.

De stabiliteit van de Vasa werd getest door 30 matrozen van links naar rechts over het schip te laten lopen. De proef moest echter worden afgebroken omdat het schip bijna kapseisde.

Toch werd het te water gelaten, want niemand durfde het prestigieuze project van de koning te bekritiseren.

Op 10 augustus 1628 sloeg het schip om en 30 opvarenden vonden de dood.

Onder hen was Gertrude, die waarschijnlijk getrouwd was met een bemanningslid.

‘Uit bronnen weten we dat alleen getrouwde vrouwen – getrouwd met een man aan boord – werden toegelaten op deze eerste reis,’ zegt Oscar Nilsson van het Vasa Museum in Stockholm.

Na de ramp werden de meeste kanonnen van de Vasa uit het water gehaald, maar het wrak raakte in de vergetelheid tot het in de jaren 1960 werd geborgen als een van de best bewaarde scheepswrakken ter wereld.

Vrouw met rode kap

Uit genetisch onderzoek van een van de slachtoffers van de scheepsramp met de Vasa blijkt dat niet alle opvarenden man waren, zoals tot nu toe aangenomen. Het Vasamuseum heeft een 3D-model gemaakt van het vrouwelijke slachtoffer.

© Anneli Karlsson, Vasamuseet/SMTM