Bernd Gross

Historische hongersteen duikt op in het uitgedroogde Europa

Stemmen uit het verleden waarschuwen ons voor droogte: ‘huil als je mij ziet’, staat er op een van de 17e-eeuwse hongerstenen.

Onze Europese voorouders hebben in tijden van droogte berichtjes achtergelaten op grote stenen op de bodem van meren en rivieren. Tijdens de hittegolf in 2022 werd de waterstand op veel plekken zo laag, dat de stenen zichtbaar werden.

Deze zogeheten hongerstenen herinneren ons aan natuurrampen uit het verleden waardoor de oogst mislukte en er hongersnoden uitbraken. Een van de bekendste stenen ligt in de rivier de Elbe en kreeg al in 1400 een inscriptie.

Toen in 1616 de waterstand daalde en de steen tevoorschijn kwam, werd deze Duitse tekst zichtbaar: ‘Wenn du mich siehst, dann weine’ – huil als je mij ziet’.

Aceredo werd in 1992 overstroomd omdat er een dam gebouwd werd. Nu is het stuwmeer bijna leeg, en kunnen de voormalige inwoners er eindelijk weer even terugkeren.

© Pementa

Uitgedroogde rivieren zitten vol historische vondsten

Naast een schat aan hongerstenen legt de lage waterstand ook andere Europese vondsten bloot. In Rome kunnen toeristen een zeldzame blik werpen op de brug die keizer Nero in 50 n.Chr. over de Tiber liet bouwen.

In Spanje hebben de inwoners van Aceredo na 30 jaar weer hun vroegere huizen kunnen zien. Door de bouw van een grote dam kwam het oorspronkelijke dorp op de bodem van een groot stuwmeer te liggen. Nu is het water even verdwenen.

Op de grens tussen Servië en Roemenië zijn Duitse munitieschepen opgedoken in de Donau, waar het water historisch laag staat. De schepen zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog gezonken toen de Duitsers zich terugtrokken.