Bijna een miljoen jaar geleden was de bevolking van een van onze voorouders zo klein, dat de mensheid op een haar na uitgestorven was.
Meer dan 100.000 jaar lang leefden er maar zo’n 1300 individuen op de aarde. Dat blijkt uit een nieuwe studie van onderzoekers uit China, de VS en Italië.
De onderzoekers bestudeerden het genoom van meer dan 3150 (levende) mensen uit 50 verschillende bevolkingsgroepen.
Uit de DNA-analyse blijkt dat onze voorouders tussen 813.000 en 930.000 jaar geleden te maken kregen met ernstige uitdagingen, waardoor 98,7 procent van de bevolking uitstierf.
Volgens de analyse betekende dit dat er 117.000 jaar lang slechts 1280 individuen op aarde waren.
De onderzoekers gebruikten een nieuw hulpmiddel genaamd FitCoal (infinitesimal time coalescent process). Deze methode maakt het mogelijk om – op basis van DNA-sequenties van levende individuen – de omvang van de populatie door de geschiedenis heen in te schatten.
Inzicht in de menselijke geschiedenis
De afname van de populatie kan te wijten zijn aan koudere temperaturen en langdurige droogte in Afrika, Europa en Azië, zeggen de onderzoekers.
De situatie was kritiek.
‘Onze voorouders ervoeren gedurende zo’n lange tijd zo’n ernstig knelpunt in de populatiegrootte dat ze bijna dreigden uit te sterven,’ vertelt hoofdonderzoeker Wangjie Hu aan nieuwsmedium LiveScience.
De bevolkingscrisis kan hebben bijgedragen aan de evolutie van een nieuwe soort, zoals Homo heidelbergensis, de directe voorouder van de moderne mens (Homo sapiens). Dit model komt uit het National History Museum in Londen.
Volgens de studie begon de bevolking pas 813.000 jaar geleden weer aan te sterken.
De onderzoekers denken dat het knelpunt nauw verband kan houden met de evolutie van de moderne mens.
De cruciale periode in de populatie valt samen met het moment waarop de laatste gemeenschappelijke voorouder van Homo sapiens, de Neanderthalers en de denisovamens evolueerde.
De onderzoekers hopen hier in de toekomst meer over te weten te komen.
‘Dit is nog maar het begin. Ons toekomstige doel is om een completer beeld te schetsen van de menselijke evolutie,’ zegt Li Haipeng, coauteur van de nieuwe studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science.