To the Promised Land/Uri Dan
Kampgevangenen met Israëlische vlag

Wie bedacht het zionisme?

In 1896 publiceert een joodse journalist een boek dat het Midden-Oosten in vuur en vlam zal zetten. Volgens het boek konden de joden alleen aan vervolging ontkomen met een eigen staat in Palestina.

Het zionisme als politieke ideologie is 125 jaar geleden ontstaan. In 1896 publiceerde de joods-Oostenrijkse journalist Theodor Herzl het boek Der Judenstaat, waarin hij betoogt dat de joden alleen aan vervolging kunnen ontkomen als ze een eigen staat krijgen.

Volgens Herzl moest de nieuwe joodse staat niet gebaseerd zijn op religie, maar op de Europese verlichtingsidealen. In 1902 gaf Herzl nog een boek uit waarin hij pleitte voor een socialistische staat in het Heilige Land.

Herzls idee was vooral populair onder Oost-Europese joden, die in de 19e eeuw verschillende golven van gewelddadige vervolging hadden meegemaakt.

Zionistische Wereldorganisatie

De Zionistische Wereldorganisatie werd in 1897 opgericht om te strijden voor een joodse staat.

© Golf Bravo

Bondgenootschap met de machtselite

In 1897 vormden de volgelingen van Herzl de Zionistische Wereldorganisatie, die streefde naar de oprichting van een joodse staat in Israël. Veel inspanningen waren gericht op machtige politieke leiders met wie de zionisten een bondgenootschap wilden aangaan.

De inspanningen wierpen vruchten af, want na de Eerste Wereldoorlog namen de Britten Palestina over, en in een geheim document verklaarde de Britse regering haar steun aan een joodse staat in Palestina.

Joodse vluchtelingen komen in Palestina aan.

Grote aantallen joden voeren illegaal naar Palestina in oude, gammele schepen.

© Palmach Archive

In de decennia die volgden, emigreerden honderdduizenden joden naar Palestina – meestal illegaal in grote, gammele schepen. In 1948 bereikten de zionisten eindelijk hun grote doel toen de Britten zich terugtrokken uit Palestina en Israël werd gesticht.