Wie was Nelson Mandela?
Nelson Mandela werd op 18 juli 1918 geboren in het dorp Mvezo in het zuidoosten van Zuid-Afrika.
In die tijd stond Zuid-Afrika onder gezag van het Britse Rijk, dat in 1910 de Unie van Zuid-Afrika had gevormd. Zwarte mensen hadden er geen stemrecht en mochten geen land bezitten.
Nelson Mandela ondervond als kind racisme aan den lijve toen zijn vader zijn titel als dorpshoofd werd ontnomen en zijn fortuin in beslag werd genomen door de machtige witte elite. Toen Nelson Mandela 10 jaar oud was, stierf zijn vader aan een onbekende longziekte.
Daarna groeide Nelson Mandela met zijn moeder op in armoede.
Nelson Mandela op 16-jarige leeftijd.
Omdat zijn vader bevriend was geweest met de koning van de Zuid-Afrikaanse regio Temboeland kon Nelson Mandela naar de universiteit.
Hij studeerde rechten, politicologie en Engels. Na een paar jaar werd hij echter weggestuurd toen hij deelnam aan een actie tegen het slechte voedsel aan de universiteit.
Dat protest was het begin van Nelson Mandela’s politieke carrière bij het ANC, het Afrikaans Nationaal Congres, dat in 1912 was opgericht om zich te verzetten tegen de Unie van Zuid-Afrika.
Waar vocht Nelson Mandela voor?
Bloedbad zet Mandela aan tot geweld
In 1948 voerde de witte minderheid het apartheidsregime in, wat tot een systematische rassenscheiding leidde.
Nelson Mandela vocht fel tegen de racistische wetten. In 1949 kreeg hij een leidende rol in het ANC en organiseerde hij een campagne van ongehoorzaamheid die een jaar duurde en geïnspireerd was op de geweldloze acties van Mahatma Gandhi in India.
Toen de politie in 1960 69 zwarte mensen doodschoot in Sharpeville, veranderde Nelson Mandela van tactiek. Nu pleitte hij voor sabotage tegen het regime.
Het geweld van de witte overheersers tegen de zwarten liet het ANC geen andere keuze dan met geweld te antwoorden. Zoals Nelson Mandela het zelf formuleerde: ‘Een aanval van het wilde beest kun je niet met blote handen afslaan.’
Waarom werd Nelson Mandela vastgezet?
Mandela werd mild na 27 jaar in de cel
In 1962 werd de 44-jarige Nelson Mandela door het Zuid-Afrikaanse Hooggerechtshof veroordeeld tot vijf jaar cel wegens sabotage. Drie jaar later werd het vonnis omgezet in levenslang. Tijdens het proces hield Nelson Mandela een iconische toespraak:
‘Ik heb het ideaal gekoesterd van een democratische, vrije samenleving waar iedereen in harmonie leeft en gelijke kansen heeft. Het is een ideaal waarvoor ik hoop te leven en dat ik verwezenlijkt wil zien. Maar als het moet, ben ik bereid ervoor te sterven.’
Met gevangenennummer 466/64 op zijn rug werd Nelson Mandela naar een kleine cel op Robbeneiland gebracht – weg van zijn vrouw, Winnie Mandela, zijn kinderen en zijn strijdmakkers.
Nelson Mandela’s gevangeniscel op Robbeneiland was maar 5 vierkante meter groot en had een tafel, een emmer als toilet en een paar dekens. Onder deze omstandigheden bracht Mandela 18 jaar van zijn leven door.
Nelson Mandela zat 18 jaar op Robbeneiland. Hij werd vervolgens overgebracht naar de Pollsmoor-gevangenis in Kaapstad en in 1988 naar zijn laatste gevangenis, Victor Verster, even buiten die stad.
In plaats van verbitterd te raken door de zware omstandigheden, vond Nelson Mandela spirituele kracht en voelde hij medelijden met de vijanden die hij eerder met bommen en kogels had bestreden.
Hiermee won hij de harten van sommige bewaarders in de gevangenis, die goede vrienden werden met Nelson Mandela tijdens zijn celstraf.
VIDEO: Nelson Mandela spreekt het Zuid-Afrikaanse volk toe
Nelson Mandela’s eerste toespraak aan het Zuid-Afrikaanse volk na zijn vrijlating in 1990.
Wanneer werd Nelson Mandela president?
Nobelprijs voor de Vrede na vrijlating
Op 1 februari 1990 hief de laatste blanke president van Zuid-Afrika, F.W. de Klerk, het verbod op het ANC op en verleende hij Nelson Mandela gratie.
Na 27 jaar gevangenschap was Nelson Mandela weer een vrij man.
In 1993 onderhandelden De Klerk en Nelson Mandela over een tijdelijke grondwet, die onder meer voorzag in stemrecht voor iedereen boven de 18. Dit was de laatste nagel aan de doodskist van het apartheidsregime.
De afschaffing van de apartheid leverde Nelson Mandela en F.W. de Klerk datzelfde jaar de Nobelprijs voor de Vrede op, en in 1994 werd Nelson Mandela op 75-jarige leeftijd tot de eerste zwarte president van Zuid-Afrika gekozen.
Nelson Mandela was president tot 1999. In die periode zorgde hij ervoor dat de welvaart, de rechtsstaat en de levensomstandigheden van de zwarte meerderheid in Zuid-Afrika werden verbeterd.
Wanneer overleed Nelson Mandela?
Zuid-Afrika kent nog ongelijkheid
Nelson Mandela trok zich in 1999 terug als president en later uit het publieke leven.
In 2011 werd Nelson Mandela met een slechte gezondheid in het ziekenhuis opgenomen. Twee jaar later was zijn lichaam op en stierf hij in een ziekenhuis in Johannesburg, 95 jaar oud.
Zijn invloed leeft nog voort in Zuid-Afrika, dat ondanks het einde van de apartheid nog steeds vecht voor een rechtvaardige samenleving zonder kleurgrenzen.
Zuid-Afrika is volgens internationale statistieken nog steeds een van de meest ongelijke samenlevingen ter wereld.
Maar liefst 64% van de zwarte bevolking leeft in armoede, terwijl dat voor slechts 1% van de witte inwoners geldt.