‘Ik had liever ijzer gehad, maar brons is ook goed.’ Dat zei Margaret Thatcher toen het Britse Lagerhuis in 2007 een standbeeld van haar liet neerzetten.
En natuurlijk zou een ijzeren standbeeld toepasselijk zijn geweest voor de voormalige Britse premier, die de ‘Iron Lady’ werd genoemd vanwege haar vastberaden leiderschap in de jaren 1980.
In haar regeerperiode voerde Margaret Thatcher een hard economisch herstelbeleid.
Ze vocht tegen de EEG, de IRA en de vakbonden, en begon zelfs een heuse oorlog met Argentinië na de bezetting van de Falklands.
Margaret Thatchers vroege leven
Margaret Thatcher kwam ter wereld op 13 oktober 1925 in Grantham, Lincolnshire en was al heel vroeg politiek bewust.
Haar vader Alfred Roberts was politiek actief en nam zijn dochter mee op campagne om wethouder en raadslid te worden. ‘Politiek zat in mijn bloed,’ zei Margaret Thatcher later over haar jeugd.
Voordat de politieke carrière van Margaret Thatcher op gang kwam, maakte ze in 1943 een uitstapje door scheikunde te gaan studeren aan het Somerville College in Oxford.
Vier jaar later studeerde ze af en stortte ze zich op een rechtenstudie.
In december 1951 trouwde Margaret Thatcher met zakenman Denis Thatcher, en twee jaar later beviel ze van de tweeling Mark en Carol.
Margaret Thatcher werd in 1959 in het Lagerhuis gekozen toen ze voor de Conservatieven de zetel van Finchley in Noord-Londen won.
In 1971 werd ze minister van Onderwijs en Wetenschappen in de Conservatieve regering, en in 1975 werd ze verkozen tot voorzitter van de Conservatieven.
Margaret Thatcher var 50 år gammel, da hun afløste Edward Heath som leder af Det Konservative Parti.
Wanneer werd Margaret Thatcher premier?
Margaret Thatcher werd premier in 1979. Die overwinning volgde op tien jaar van bijna ongekende economische achteruitgang.
In 1975 bedroeg de inflatie in Groot-Brittannië bijna 27%, en Margaret Thatchers voorganger James Callaghan waarschuwde zelfs voor de val van de democratie.
De crisis bereikte een hoogtepunt in de winter van 1978-1979, toen massale stakingen het land lamlegden. Ziekenhuizen stonden stil, begrafenissen werden uitgesteld en vuilnis hoopte zich op.
Onder de slogan ‘Labour isn’t working’ behaalde Margaret Thatcher een verpletterende overwinning.
De volgende 11 jaar hield Margaret Thatcher de touwtjes stevig in handen. Dat maakt haar de langstzittende Britse premier van de 20e eeuw.
In 1981 poseert Margaret Thatcher met haar bondgenoot en vriend, de president van de Verenigde Staten, Ronald Reagan.
Waarom werd Margaret Thatcher Iron Lady genoemd?
De bijnaam Iron Lady kreeg Margaret Thatcher al in 1976, voordat ze premier werd.
Na een toespraak op 19 januari, waarin ze fel uithaalde tegen het communisme van de Sovjet-Unie, beschreef de krant van het Russische ministerie van Defensie, de Rode Ster, Margaret Thatcher als ‘de IJzeren Dame’.
Het was eigenlijk als belediging bedoeld, maar Margaret Thatcher omarmde de bijnaam als bewijs van haar ijzeren wil en onwrikbare politieke overtuigingen.
Tijdens een beroemde toespraak tegen haar Conservatieve partijgenoten op 31 januari 1976 zei ze: ‘Ik sta voor u in een communistisch-rode avondjurk van chiffon,’ en ze grapte: ‘De IJzeren Dame van de westerse wereld – een strijder in de Koude Oorlog.’
Wat was thatcherisme?
Margaret Thatcher behoort tot een exclusief groepje politici naar wie een ideologie is genoemd.
Het thatcherisme verzette zich tegen overheidssubsidies en de grote invloed van de Britse vakbonden.
In haar eerste jaren verlaagde Margaret Thatcher de belastingen, sneed ze in de overheidsuitgaven en beperkte ze de invloed van de vakbonden.
De hervormingen stuitten op hevig verzet van werknemers, want op korte termijn leidden ze tot meer werkloosheid. Voor de hogere middenklasse en bovenklasse was ze echter een heldin die deed wat nodig was om het land op de juiste koers te brengen.
De diepe kloof tussen Britten die van Margaret Thatcher hielden en Britten die haar haatten is nooit gedicht – en ze is tot op de dag van vandaag omstreden.
Haar populariteit kreeg echter een enorme impuls tijdens de Falklandoorlog, toen Argentinië in 1982 de Britse eilandengroep bezette.
Margaret Thatcher pikte deze provocatie niet en heroverde de Falklands met een korte, maar effectieve interventie door de sterke Britse marine.
Het jaar daarop, in 1983, behaalde Thatcher een verpletterende overwinning bij de algemene verkiezingen. In 1990 werd ze echter gedwongen af te treden wegens interne oppositie binnen de partij.
Kompromisløsheden i Margaret Thatchers politik gjorde hende til en af de mest indflydelsesrige britiske politikere i 1900-tallet.
Margaret Thatchers dood
Margaret Thatcher waakte over haar privacy en nodigde de pers zelden uit achter haar politieke façade. Dat ze een toegewijde moeder en echtgenote was, stond echter buiten kijf.
Rond 2000 begon haar gezondheid achteruit te gaan, en al snel bleek ze aan dementie te lijden.
Margaret Thatcher overleed op 8 april 2013 op 87-jarige leeftijd – als een schim van haar vroegere, compromisloze zelf. Maar zelfs na haar dood zaaide ze verdeeldheid.
Terwijl de condoleances van staatshoofden binnenstroomden, werd in een aantal Britse steden feestgevierd op straat en dronken jongeren champagne terwijl ze The Bitch is Dead zongen.