Mysterieuze edelvrouw begraven met uitgehold gezicht
Archeologen zijn verbijsterd door de ontdekking van twee skeletten bij de ruïnes van het keizerlijk paleis van Otto de Grote. Mogelijk zijn het man en vrouw – en bij de vrouw is elk bot in haar gezicht verwijderd.
Archeologen kijken op van het mysterieuze vrouwelijke skelet en hebben nog nooit zoiets gezien.
In de Duitse deelstaat Saksen hebben archeologen een man en een vrouw naast elkaar begraven gevonden en terwijl het graf van de man er heel normaal uitziet, is dat van de vrouw een mysterie.
Bij haar zijn alle botten in het gezicht verwijderd, waardoor er een uitgeholde schedel overblijft. De bovenkant van de schedel is er zelfs afgehakt, dus waar de voorkant van het hoofd zou zitten, bevindt zich nu een groot gapend gat.
De graven waren onaangeroerd, dus de ‘gezichtsbehandeling’ moet vóór de begrafenis hebben plaatsgevonden.
Archeologen denken dat de tengere vrouw van ongeveer 1,55 meter en de iets langere man aan haar zijde in de 10e eeuw leefden. De graven werden aangetroffen bij een klein kasteel dat diende als versterking buiten het koninklijk paleis in Helfta – de residentie van onder anderen de Duitse keizers Otto de Grote en Otto II.
Op grond van de positie van de skeletten denken de archeologen dat het man en vrouw waren, maar verschillende mysterieuze elementen aan het graf maken alle theorieën onzeker.
Vrouw had geen grafgiften
De graven en de locatie suggereren dat in ieder geval de man een belangrijk persoon was, mogelijk van adel of misschien een huurder van het slot waarin het echtpaar begraven lag.
De man werd begraven met onder andere ‘een mes, een riem en delen van een generaalsstaf. Daarom kan hij een hooggeplaatst persoon zijn geweest,’ vertelde archeoloog Felix Biermann van het Staatsbureau voor Monumentenzorg en Archeologie van Saksen-Anhalt aan de Duitse krant Bild.
De vrouw werd daarentegen begraven zonder grafgiften, wat zeldzaam was voor hooggeplaatste vrouwen uit die tijd.
‘Het is zeer ongebruikelijk dat er niets bij haar begraven is. Misschien was ze al christen terwijl haar man nog heiden was,’ zegt Biermann, die opmerkt dat vroege christenen over het algemeen liever niet met grafgiften werden begraven.
Dat verklaart echter niet haar uitgeholde gezicht. En het zou ook vreemd zijn als de zeer christelijke Otto de Grote een niet-christelijke pachter zou toestaan in een van zijn kastelen.
De skeletten lagen vlak naast een klein kasteel uit de 10e eeuw, dat werd gebruikt als versterkte voorpost voor het keizerlijk paleis van Otto de Grote.
Paleiscomplex is veel groter
Dit is lang niet de eerste grote ontdekking die archeologen hebben gedaan bij het oude keizerlijke paleis. In 2021 vonden ze wat werd bestempeld als een ‘elitebegraafplaats’ met 70 graven niet ver van de plek waar het echtpaar werd gevonden.
Naast het mysterieuze graf hebben archeologen tijdens de huidige opgravingen de ruïnes van huizen blootgelegd, evenals een aparte structuur die in de 12e eeuw over het oorspronkelijke paleis heen werd gebouwd.
De aanwezigheid van de huizen suggereert dat er ruim 1000 jaar geleden een relatief grote bevolking in de buurt van het koninklijk paleis woonde.
‘Dit is een belangrijk inzicht in de infrastructuur van het keizerlijke paleis en de gebieden waar gewone mensen woonden en werkten,’ zegt Biermann.
Het middeleeuwse paleis en de omliggende gebouwen werden blijkbaar uitgebreid door Otto I, beter bekend als Otto de Grote – de stichter van de Ottoonse dynastie en keizer van het Heilige Roomse Rijk van 962 tot 973.
Archeologen legden hier in 2021 ook de fundamenten bloot van een indrukwekkende katholieke kathedraal, die in opdracht van Otto I was gebouwd.
Opgravingen in de afgelopen jaren duiden erop dat dit een belangrijk machtscentrum was waarmee de keizer zijn heerschappij over West-Europa consolideerde. Helaas werden de meeste gebouwen verwoest tijdens de reformatie en is er weinig van overgebleven.
De opgravingen van het keizerlijke paleiscomplex in Helfta zullen de komende jaren worden voortgezet.
In eerste instantie ligt de focus echter op de skeletten, die archeologen nu in een laboratorium zullen onderzoeken in een poging om de doodsoorzaak vast te stellen. Hopelijk kunnen ze achterhalen waarom het gezicht van de vrouw ontbreekt.