Toen de Zwarte Dood in 1348 Engeland bereikte, werd bijna de helft van de bevolking uitgeroeid door de pandemie. De pest teisterde vooral de grote steden, waar de mensen dicht op elkaar woonden.
Recent hebben archeologen echter een massagraf blootgelegd dat laat zien dat de epidemie ook de plattelandsbevolking wel degelijk zwaar trof.
Het graf werd gevonden in een afgelegen deel van Lincolnshire, waar archeologen in 2013 de ruïnes van een klooster bij de plaats Immingham onderzochten.
Een paar dagen na elkaar begraven
Bij de opgraving werden 48 mannen, vrouwen en kinderen aangetroffen, die een paar dagen na elkaar zij aan zij in het massagraf waren gelegd. DNA-analyse wijst uit dat alle skeletten sporen hadden van de pestbacterie, Yersinia pestis.
Volgens het opgravingsrapport, dat onlangs is gepubliceerd, toont het feit dat er zowel mannen, vrouwen als kinderen in het graf liggen aan dat de doden uit de lokale gemeenschap kwamen en niet uit het klooster.
De 48 doden waren met zorg in het graf gelegd. Waarschijnlijk werd elke persoon in een doek gewikkeld.
Doden waren van alle leeftijden
De archeologen troffen in het massagraf vrouwen, mannen en kinderen van vrijwel alle leeftijden aan.
Kinderen
De meeste doden in het massagraf waren kinderen. 27 van de in totaal 48 skeletten (56 procent) behoorde toe aan kinderen tussen de 1 en 17 jaar. De archeologen vonden geen skeletten van kinderen onder de 1 jaar, maar dat kan komen doordat de zeer kleine botten in de loop der tijd zijn verdwenen.
Volwassenen
21 procent van de opgegraven doden waren volwassenen in de leeftijd 26 tot 45 jaar. Dat ook deze leeftijdsgroep, die gewoonlijk het meest weerbaar is tegen ziekte, zo sterk is vertegenwoordigd, laat zien dat de Zwarte Dood iedereen trof.
Oudere volwassenen
Volwassenen van 45 jaar en ouder vormden slechts een kleine 15 procent van de doden.
Volgens archeoloog Hugh Willmott van de University of Sheffield is het de eerste keer dat er in een plattelandsdistrict een pestmassagraf is gevonden. Daarom is de vondst zeer belangrijk.
Opgraving rekent af met mythe
‘Er werd altijd van uitgegaan dat de minder dichtbevolkte plattelandsdistricten het aantal doden beter aankonden,’ vertelt de archeoloog in Britse media.
Volgens Willmott toont het massagraf aan dat het gangbare begrafenissysteem overbelast raakte toen de pest toesloeg.
Bij de opgraving vonden de archeologen in totaal 48 skeletten, die in acht rijen lagen in een massagraf van 10 bij 15 meter. Onderlinge hoogteverschillen tussen de rijen duiden er volgens de archeologen op dat het graf in de loop van meerdere dagen werd gevuld. De doden kregen geen persoonlijke eigendommen mee in het graf. Er is slechts één gesp gevonden, die waarschijnlijk per ongeluk in het graf is beland.
‘De mensen konden niet op het kerkhof van de parochie worden begraven – misschien was de pastoor of de doodgraver overleden – en daarom klopte de bevolking aan bij het klooster.’
De opgraving laat echter zien dat men ook ten tijde van een ramp de doden een waardige begrafenis probeerde te geven, door de lichamen in een doek te wikkelen en ze zorgvuldig in rijen neer te leggen.