Verhalen als die over koning Arthur en De goddelijke komedie van Dante worden nog wel gelezen, maar talloze middeleeuwse meesterwerken zijn verloren gegaan. Hoeveel literatuur uit de middeleeuwen precies is verdwenen, hebben onderzoekers van de Universiteit Antwerpen becijferd.
Professor Mike Kestemont en zijn team ‘stalen’ een wiskundige methode van biologen. Met de zogeheten chaosformule wordt het aantal uitgestorven diersoorten geschat op basis van het aantal dieren dat biologen níét waarnamen in een bepaalde tijd in bijvoorbeeld het regenwoud.
De Antwerpse onderzoekers vervingen diersoorten door literaire werken: bewaard gebleven boeken werden gelijkgesteld aan waarnemingen van dieren.
Sommige boekwerken werden hergebruikt. Hier zijn de pagina’s bijvoorbeeld gebruikt om een bisschopsmijter in vorm te houden als de bisschop hem niet droeg.
91 procent van alle boeken is verloren gegaan
De onderzoekers keken naar middeleeuwse publicaties in zes talen (Engels, Frans, Nederlands, Duits, IJslands en Oud-Iers). In deze talen zijn in totaal 3648 literaire werken overgeleverd.
Met behulp van de chaosformule berekenden Kestemont en zijn team dat er in de middeleeuwen circa 40.000 literaire werken geschreven zijn, en dat slechts 9 procent daarvan branden, vandalisme en dergelijke heeft overleefd.
We weten ook wie het beste op hun cultureel erfgoed gepast hebben: de IJslanders, Ieren en Duitsers staan bovenaan de lijst.