Hoe zullen we Afrika onderling verdelen? Dat was de grote vraag voor de koloniale Europese machten op de Conferentie van Berlijn op 15 november 1884.
Tot dan toe hadden de Europeanen vooral handelsposten langs de kusten van Afrika gebouwd voor slavenhandel, maar nu richtten de koloniale machten hun aandacht op de enorme rijkdommen in het binnenland.
Een ervan, Frankrijk, kreeg een aanzienlijk deel van het uitgestrekte continent.
Niger werd één van Frankrijks potentiële nieuwe koloniën, en een paar jaar na de conferentie stuurden de Fransen verschillende expedities naar Afrika om het gebied te claimen.
Die expedities werden ‘ontsierd door wreedheden’ en ‘werden berucht’ doordat de Fransen de inwoners beroofden, verkrachtten en doodden.
In 1922 werd Niger officieel een kolonie van Frans-West-Afrika.
Niger had een perfecte ligging
Een belangrijke aanleiding voor de Franse kolonisatie was de zoektocht naar grondstoffen voor de groeiende industrie.
Helaas voor de Fransen had Niger niet veel natuurlijke hulpbronnen, maar wel bijvoorbeeld veel pinda’s, en, zo bleek later, uranium.
Niger mocht dan weinig grondstoffen hebben, de kolonie was wel van strategisch belang. Het land ligt aan een van de grootste rivieren van Afrika, de Niger, en zo konden de Fransen een belangrijke West-Afrikaanse transportroute controleren.
Bovendien konden de Fransen in Niger de handelsroutes door de Sahara bewaken, waardoor andere Europese koloniale machten met lege handen kwamen te staan in het gebied.
Niger werd in 1960 weer onafhankelijk, maar sindsdien wordt het land geteisterd door armoede, droogte en burgeroorlogen.
Onafhankelijkheid was het begin van chaos
Na tientallen jaren Franse overheersing werd Niger in 1960 onafhankelijk. Deze historische mijlpaal had het begin moeten zijn van een tijdperk van ontwikkeling en welvaart, maar Niger werd een van de armste en meest onderontwikkelde landen ter wereld.
1960: Onafhankelijkheid van Niger
Op 3 augustus 1960 werd Niger onafhankelijk, met Hamani Diori als eerste president. Zijn regeertermijn werd gekenmerkt door een hechte relatie met Frankrijk en een eenpartijstelsel. Hoewel Diori politieke stabiliteit bracht, werd hij ook bekritiseerd voor het leiden van een corrupt, autoritair en ondemocratisch regime.
1974: Staatsgreep tegen Diori
Het regime van Hamani Diori viel in april 1974 na een staatsgreep onder leiding van militair Seyni Kountché. De coup was het gevolg van Diori’s onvermogen om een zware economische crisis en een ernstige droogte in het land aan te pakken. Kountché regeerde Niger met harde hand tot aan zijn dood in 1987.
Jaren 1990: Toeareg-opstanden
In de jaren 1990 kreeg Niger te maken met een gewapende opstand onder leiding van de Toearegs in het noorden van het land. De Toearegs voelden zich verwaarloosd en gemarginaliseerd en eisten meer autonomie. Na jaren van strijd werd in 1995 een vredesakkoord gesloten, maar in de decennia daarna volgden conflicten.
2010: Staatsgreep en democratisering
In februari 2010 vond er opnieuw een staatsgreep plaats, nadat president Mamadou Tandja had geprobeerd de grondwet te wijzigen om langer aan de macht te blijven. De militaire junta beloofde een snelle overgang naar democratie, en tijdens de verkiezingen van 2011 werd Mahamadou Issoufou verkozen tot president.
2023: Nog een staatsgreep
Op 26 juli 2023 greep de presidentiële garde de macht en zette de democratisch gekozen president, Mohamed Bazoum, af op beschuldiging van verraad. Dit tot grote bezorgdheid van het Westen, want het kan de strijd tegen religieuze terreur in West-Afrika verzwakken en belangrijke migratieroutes naar de EU openen.
