Mary Evans

Ieren verkocht als seksslaven

Midden 17e eeuw voerden de Engelsen een waar schrikbewind in Ierland. Duizenden Ierse vrouwen werden verkocht aan plantage-eigenaren in de Britse koloniën.

De kade in Jamestown, de hoofdplaats van Barbados, ziet zwart van de mensen. Op deze meidag in 1655 zijn kort na zonsopgang twee Engelse slavenschepen aangekomen.

Drommen nieuwsgierigen zijn naar de haven gekomen en zien vanaf de kade een groot aantal lijkbleke figuren, die de schepen op wankele benen verlaten en voor het eerst in drie maanden frisse lucht inademen. Hun handboeien zijn eraf, maar om hun dunne enkels zitten nog ijzeren ketens.

In Jamestown is men gewend aan slavenschepen die hun levende lading aan land zetten, maar deze slaven zijn anders. Het zijn geen zwarte Afrikanen, maar blanke Ieren. En er zijn erg veel vrouwen en kinderen bij.

Opstandelingen moeten weg

De uitgemergelde slaven zijn de slachtoffers van de etnische zuivering die Oliver Cromwell midden 17e eeuw in Ierland doorvoerde. De Engelse staatsman had in 1649 bijgedragen aan de terdoodveroordeling van koning Karel I, en had daarna de macht overgenomen.

Oliver Cromwell maakte korte metten met de Ierse rebellen.

© Shutterstock

Datzelfde jaar beval hij de herovering van het katholieke Ierland, dat tegen de Engelse grootgrondbezitters, die grote delen van de landbouwgrond in handen hadden, in opstand was gekomen. 4000 van hen waren hierbij omgekomen.

Cromwell wilde wraak nemen, en hij rekende snel af met de opstandelingen. Hij liet de leiders ophangen, en gaf hun volgelingen de gelegenheid het land te verlaten.

Ze moesten echter twee voorwaarden accepteren: ze mochten niet naar een land gaan dat in oorlog was met Engeland, en ze moesten hun gezinnen achterlaten.

De meesten namen dat aanbod aan, en algauw bestond de Ierse bevolking bijna alleen uit vrouwen en kinderen. Cromwell legde beslag op al het Ierse land en gaf het als loon aan zijn soldaten die de opstand hadden neergeslagen.

De overgebleven Ierse grondbezitters kregen de onvruchtbaarste en armste delen van het land toegewezen.

De Engelsen veroverden Ierland met ongekende wreedheid. Vrouwen en kinderen werden als slaven naar de Cariben gestuurd.

© Mary Evans

Wezen en vrouwen van wie de man dood of verbannen was, moesten nu als dagloner zien rond te komen.

Wet wordt aangescherpt

De Engelsen beseften dat deze ellendige omstandigheden de kiem konden leggen voor een tweede opstand.

In 1652 nam het parlement daarom een wrede wet aan: ‘Ierse vrouwen, die een onevenredig groot deel van de bevolking vormen – en snel het slachtoffer van prostitutie kunnen worden – dienen aan handelaren te worden verkocht. Zij kunnen ze naar Virginia, New England of andere koloniën brengen, waar ze in hun eigen onderhoud kunnen voorzien.’

Twee jaar later werd de wet aangescherpt, waardoor alle Ieren ‘die niet kunnen bewijzen dat ze voor zichzelf kunnen zorgen’ op slavenschepen konden belanden. Bovendien werden kinderen in ziekenhuizen en gevangenen naar de Nieuwe Wereld gebracht.

Veel Engelse soldaten en officieren die na de herovering van Ierland van Cromwell geen werk meer hadden, gingen aan de slag als ‘mensenjagers’.

Gezeten te paard vingen ze armoedzaaiers, die als vee gebrandmerkt werden en in de grote steden bijeengebracht werden, om ze vervolgens aan rijke Engelse kooplieden te verkopen.

Kinderen aan pedofielen verkocht

In de Nieuwe Wereld waren de Ierse vrouwen gewild, en de jongsten en mooisten van hen konden een vermogen opbrengen als seks- of huisslavin. Minder aantrekkelijke vrouwen werden verkocht als kok of schoonmaakster,
terwijl kinderen als bedienden in de huizen van plantage-eigenaren werkten.

Sommige kinderen werden gekocht door pedofielen en kwamen later in een bordeel in Jamestown terecht. De weinige vrouwen die niet op een plantage hoefden te werken, wachtte een nog erger lot.

Documenten uit de archieven van Barbados beschrijven hoe plantage-eigenaren de witte slavinnen gebruikten om mee te ‘fokken’. De vaders van het nageslacht waren vaak de plantage-eigenaren zelf. De kinderen werden aan bordelen verkocht.

Sommige van deze verkrachtingsfarms specialiseerden zich in rassenmenging en lieten sterke zwarte slaven de Ierse vrouwen verkrachten. Meisjes die hieruit geboren werden waren gewild bij blanken die de Ierse vrouwen te saai vonden in bed.

De mulattinnen waren – volgens de slaveneigenaren – niet alleen gewillig, maar je kon ze allerlei bijzondere seksuele vaardigheden bijbrengen.

Engelse meisjes worden ontvoerd

In Engeland ontstond er steeds meer kritiek op de slavenhandel met blanken. Zo klaagde de plantage-eigenaar Thomas Modyford in 1665 bij het parlement over het gedrag van zijn collega’s.

Hij schreef in zijn aanklacht dat deze plantage-eigenaren zo drankzuchtig en seksueel gefrustreerd waren dat ‘de oud-officieren veranderd zijn van eerbare heiligen in zedeloze duivels’.

Toen de mensenjagers ook Engelse meisjes gingen kidnappen, waren de rapen pas echt gaar. Maar de slavenhandel ging door.

Nog in 1798 werden duizenden Ierse slaven na een andere opstand in Ierland verkocht in Amerika en Australië. Pas toen Engeland in 1833 de slavernij afschafte, kwam er een einde aan de praktijk.

Historici weten niet hoeveel Ierse slaven er precies waren. Sommigen schatten dat wel 500.000 Ieren werden verkocht en hun vrijheid verloren.

De nakomelingen van de slaven leven in armoede.

© Sheena Jolley

De kinderen van de Ieren wonen nog op Barbados

Op het eiland Barbados zijn nog sporen van de Ierse slaven te vinden. Zo’n 400 nakomelingen, de redlegs, wonen in armoedige omstandigheden in een getto. Velen zijn ondervoed of verslaafd aan alcohol.

De redlegs zijn altijd met wantrouwen bejegend en bespot door de overige inwoners. De nakomelingen leven daardoor afgezonderd en hebben er altijd het zwijgen toe gedaan over het lot van hun voorouders.

De bekendste afstammeling is de popster Rihanna, wier grootmoeder een redleg was.