Advent markeert het begin van het kerkelijk jaar en van de kersttijd. De precieze oorsprong van de traditie is echter verloren gegaan, en historici kunnen niet met zekerheid zeggen waarom christenen de laatste zondagen voor kerst zijn gaan vieren.
Volgens de christelijke historicus en bisschop Gregorius van Tours (circa 539-594 n.Chr.) ontstond de traditie eind 5e eeuw toen de kerk haar leden vanaf half november liet vasten en bidden. Het doel was om de geest te reinigen ter voorbereiding op ‘adventus Domini’ – de komst van de Heer.
Het zou de bisschop St. Perpetuus zijn geweest die de naamdag van Sint Maarten – 11 november – zou hebben aangewezen als het begin van de advent.
Hét symbool van advent – de adventskrans – kwam in de 19e eeuw vanuit Duitsland naar Nederland.
Van zes naar vier zondagen
In de eeuwen daarna werd de adventstraditie vooral hooggehouden in en om de Franse plaats Tours.
Tijdens een synode in 581 – een grote kerkelijke vergadering over theologische en kerkelijke onderwerpen – werd de adventstraditie echter uitgebreid naar heel Frankrijk, en daarna de rest van Europa. Rond die periode worden er voor het eerst adventsdiensten genoemd in kerkelijke teksten.
Tot aan de middeleeuwen telde advent meer zondagen – meestal vijf of zes – maar dat aantal ging omlaag naar de welbekende vier adventszondagen.