Museo del Prado

Heilig bot is niet van een apostel van Jezus

Ruim 1500 jaar dachten monniken in Rome dat ze waakten over resten van de apostel Jakobus, die mogelijk Jezus’ broer was.

Uit onderzoek van een fragment van een menselijk dijbeen blijkt dat de Santi XII Apostoli in Rome toch geen aardse resten heeft van Jakobus de Mindere, een apostel van Jezus. Het onderzoek werd gedaan door de Deense scheikundehoogleraar Kaare Lund Rasmussen in samenwerking met onder andere de Rijksuniversiteit Groningen.

De monniken hadden Lund Rasmussen zelf benaderd om erachter te komen of de kerk echt in het bezit was van botfragmenten van twee van Jezus’ apostelen: Jakobus en Filippus. Jakobus wordt door sommige christenen als een broer van Jezus beschouwd.

Volgens sommige christenen was Jakobus de Mindere een broer van Jezus.

© Museo del Prado

De botten kwamen rond 500 n.Chr. in het bezit van de Santi XII Apostoli. Het was toen heel gewoon dat de graven van christelijke martelaars werden geopend om de botten over te brengen naar andere kerken, waar ze werden aanbeden.

De monniken in Rome zouden een voet van Filippus hebben gehad, die te poreus was om te onderzoeken. Een stuk van het vermeende dijbeen van Jakobus kon wel worden gedateerd.

Bot was van vroege christen

Kaare Lund Rasmussen moest de monniken teleurstellen. Volgens koolstof 14-datering was het dijbeen van iemand die leefde tussen 214 en 340 n.Chr. De Bijbelse Jakobus zou in 62 n.Chr. zijn gestorven.

Koolstof 14-datering onthult hoe het zit

Apostelen bij het Laatste Avondmaal

Leonardo da Vinci schilderde de gebeurtenis, waarbij Jezus zijn 12 discipelen vertelt dat hij spoedig zal sterven.

Web Gallery of Art & Shutterstock

‘Broer van de Heer’

Jakobus de Mindere zit op Het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinci links. Volgens sommige christenen was hij een broer of neef van Jezus.

Web Gallery of Art, Kaare Lund Rasmussen/SDU & Shutterstock

Jezus zit in het midden

Jezus zit in het midden. Hij heeft zijn vertrouwelingen net verteld dat een van hen hem zal verraden.

Web Gallery of Art & Shutterstock

Eigenaar van de voet

Aan de rechterkant zit Filippus. Of de monniken van de Santi XII Apostoli echt zijn voet hebben, blijft onduidelijk. De voet is zo poreus dat hij een datering niet heelhuids zou doorstaan.

Web Gallery of Art, Kaare Lund Rasmussen/SDU & Shutterstock

‘Hoewel het relikwie niet afkomstig is van Jakobus, werpt het toch licht op de geschiedenis van het vroege christendom,’ zegt Lund Rasmussen tegen wetenschapssite EurekAlert. Hij vervolgt:

‘Het is zeer waarschijnlijk dat degene die het dijbeen naar de Santi XII Apostoli bracht, dacht dat het van Jakobus was. De persoon moet het uit een christelijk graf hebben gehaald, dus het was van een vroege christen, apostel of niet.’