Achille (1871-1945) Beltrame/Bridgeman Art Library/Ritzau Scanpix
Bomaanslag

Wie maakte de eerste autobom?

Na zijn vrijdaggebed is sultan Abdülhamit II op weg naar zijn koets als hij wordt aangesproken door een ambtenaar. Een paar seconden later klinkt er een enorme knal in de straten van Constantinopel.

Op 21 juli 1905 weerklinkt de knal van een explosie in het district Beşiktaş in Constantinopel (nu Istanboel), als de straten van de miljoenenstad te maken krijgen met een politiek complot.

Het doelwit van de aanslag is de Ottomaanse sultan Abdülhamit II, die op vrijdag altijd de Hamidiye-moskee bezoekt. Na het gebed is de regent op weg naar zijn koets als hij wordt aangesproken door een hoge ambtenaar die hem een vraag wil stellen.

Sultan Abdulhamit II

Abdülhamit II zou de laatste Ottomaanse sultan worden die echte politieke invloed had.

© Topkapı Palace

Sultan bliver kuppet

De hoogtijdagen van het Ottomaanse rijk zijn allang voorbij als Abdülhamit II aan de macht komt. Hij probeert het rijk nog te hervormen, maar uiteindelijk wordt hem de deur gewezen.

Terwijl de twee mannen praten, klinkt er een luide knal. Rook en kruitlucht verspreiden zich vanaf de plek waar de koets van de sultan stond te wachten. Als Abdülhamit II niet was tegengehouden door de ambtenaar, zou hij zelf in die wagen hebben gezeten – en dan was de sultan volledig in stukken gereten.

Sultan ontsnapte aan de bomaanslag

Achter de bomaanslag zat de Armeense Revolutionaire Federatie (ARF), die streed voor een zelfstandige Armeense staat. De groep was in 1890 opgericht als reactie op de executies en slachtpartijen waar Armeniërs in het Ottomaanse rijk steeds vaker mee te maken kregen.

Abdülhamit II was de aartsvijand van de ARF omdat hij toestemming gaf voor de slachtpartijen. Daarom plande de groep een moordpoging op de sultan.

Talaat Pasja

Talaat Pasja bestuurde in de praktijk het Ottomaanse rijk in de Eerste Wereldoorlog en gaf goedkeuring voor de Armeense genocide.

© Library of Congress

Armeniërs namen wraak na genocide

Op de noodlottige dag werd een wagen met circa 120 kilo explosieven en een tijdbom geparkeerd voor de moskee vlakbij de koets van de sultan. Ondanks een zorgvuldige planning ontsnapte de sultan aan de aanslag, maar de ontploffing van de eerste autobom kostte uiteindelijk 26 mensen het leven.