Gedurende een groot deel van de middeleeuwen waren de Europeanen eraan gewend dat de wereld verdeeld was in een christelijk en een islamitisch deel. De moslimwereld begon ten zuiden van het Byzantijnse Rijk, dat destijds het grootste deel van Klein-Azië (het huidige Turkije) besloeg.
Maar in de 14e en 15e eeuw werd de wereld zoals de Europeanen die kenden, opgeschud door de Ottomanen. Zij veroverden eerst het Byzantijnse deel van Klein-Azië en vielen toen de Balkan binnen. Moslimlegers op Europese bodem joegen iedereen angst aan, van de paus in Rome tot de Rooms-Duitse keizer.
En dat probleem zou voorlopig blijven voortbestaan – 500 jaar lang zelfs!
Klein koninkrijk groeide
Het Ottomaanse Rijk begon als klein koninkrijk in het noorden van Klein-Azië.
Constantinopel wordt veroverd
Al in de 14e eeuw veroverden moslimstrijders delen van Bulgarije, Griekenland en Albanië. In 1453 braken de Ottomanen door de dikke verdedigingsmuren van de meest legendarische stad van de middeleeuwen, Constantinopel. Dit werd de hoofdstad van de sultan.
Belegeringen van Wenen
In de 15e eeuw namen de legers van de sultan grote delen van de Balkan en Klein-Azië in. En onder Selim I en zijn beroemde zoon Süleyman de Grote veroverden de Ottomanen begin 16e eeuw Egypte en Mekka.
In 1529 en 1683 belegerden de Ottomanen zonder succes Wenen. Het rijk van de sultan bereikte zijn grootste omvang in 1683.
Verlies van de Krim
In de 18e eeuw slonk het Ottomaanse gebied op de Balkan, en in 1774 dwong Rusland de sultan de Krim af te staan. In de uithoeken van het rijk broeide verzet, want het sultanleger leek niet meer onoverwinnelijk.
Grieken scheiden zich af
Na een strijd van acht jaar scheidde Griekenland zich in 1830 af, waardoor de sultan nog maar een pion was in het spel van de grootmachten. Zo moesten de Britten en Frankrijk ingrijpen om te voorkomen dat Rusland in 1878 Constantinopel veroverde.
Eerste Wereldoorlog is doodsteek
In de Eerste Wereldoorlog steunde het Ottomaanse Rijk Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Bulgarije – met fatale gevolgen. De Entente bezette Constantinopel, en Griekenland veroverde grote delen van westelijk Klein-Azië. Alleen de centrale delen bleven in Ottomaanse handen.
Elke grootmacht in de geschiedenis is op den duur weer ten onder gegaan. Van het imperium van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk in de oudheid tot het uitgestrekte rijk van Dzjenghis Khan en het Britse Rijk in de 19e eeuw.
Er is veel onderzoek gedaan naar de vraag waarom diverse rijken zijn gevallen, ook het Ottomaanse Rijk. Dit zijn de gangbaarste theorieën:
