Novorossija (Nieuw-Rusland) is de historische naam waarmee het Rusland van de tsaren de uitgestrekte steppen ten noorden van de Zwarte Zee aanduidde.
Het gebied besloeg een groot deel van het zuiden en oosten van Oekraïne en werd in 1764 voor het eerst een Russische provincie. In de praktijk vormde Novorossija een buffer tegen het Ottomaanse Rijk in het zuiden.
Om het enorme steppegebied te bevolken, deelden de machthebbers van Novorossija veel land uit, met name aan Russische edelen en Oekraïense boeren.
Novorossija kwam bij Oekraïne
De regio maakte deel uit van Rusland tot maart 1917, toen tsaar Nicolaas II moest aftreden na een opstand.
In de jaren daarna wisselde Novorossija vaak van eigenaar. Het werd bestuurd door de nieuwe Russische republiek, een Oekraïense staat die kort bestond en een anticommunistische beweging.
De Sovjet-Unie nam het gebied in 1922 over en nam het op in de Oekraïense Sovjetrepubliek. Daarmee hield Novorossija op te bestaan als geografisch begrip. Na de val van de Sovjet-Unie in 1991 nam Oekraïne het gebied over.
Het idee van een Russische vazalstaat is niet geliefd in Oekraïne – hier verbranden Oekraïense hooligans de vlag van Novorossija tijdens een voetbalwedstrijd.
Droom leeft nog
In 2014 werd het idee van Novorossija echter nieuw leven ingeblazen. Volgens de Russische president Vladimir Poetin behoren Oekraïense gebieden als Loegansk en Donetsk tot Novorossija, waardoor ze historisch onderdeel van Rusland zijn.
‘Rusland raakte deze gebieden om verschillende redenen kwijt, maar de Russen bleven,’ zei Poetin.
Hierop grepen pro-Russische separatisten in Loegansk en Donetsk de macht. Ze wilden Novorossija in ere herstellen.
Lees ook: Oekraïens en Russisch – wat is het verschil?
In februari 2022 werd er een stap in deze richting gezet toen Poetin de twee regio’s erkende als zelfstandige republieken. Kort daarop viel hij Oekraïne binnen.