Terwijl een groot deel van de wereld aan de kant van Oekraïne staat tijdens de Russische invasie, heeft Vladimir Poetin één steun en toeverlaat: de Belarussische president Aleksandr Loekasjenko.
De nauwe banden gaat terug tot de jaren 1990, toen Rusland en Belarus (ook bekend als Wit-Rusland) voortkwamen uit de Sovjet-Unie. Rusland wilde de voormalige Sovjetrepublieken dicht bij zich houden, maar zag er een aantal overlopen naar de NAVO en EU.
‘Wij zijn geen Russen, wij zijn Belarussen.’ Aleksandr Loekasjenko
Belarus bleef de grote buur in het oosten echter trouw. Vooral na het aantreden van Loekasjenko in 1994 knoopten de landen nauwe betrekkingen aan, en in 1996 ontstond de Unie van Rusland en Belarus. Het doel was o.a. een gezamenlijk economisch en buitenlands beleid.
‘Wij zijn geen Russen’
Het is echter niet alles koek en ei tussen de twee landen. Terwijl de Russen Belarus het liefst als deel van de Russische Federatie zouden zien, stelt Loekasjenko zich tweeslachtig op. Soms zoekt hij toenadering, soms zet hij zijn eigen belangen voorop.
De afgelopen 20 jaar waren Poetin en Loekasjenko afwisselend beste vrienden en politieke rivalen.
Belarus exporteert zo’n 50 procent van zijn productie naar Rusland en krijgt goedkope olie en aardgas terug. Loekasjenko zei ooit: ‘Wij zijn geen Russen, wij zijn Belarussen,’ maar ook ‘Rusland en Belarus kunnen morgen één worden’. Zijn houding hangt af van hoe de geopolitieke wind waait.
Poetin heeft op zijn beurt Loekasjenko meermaals zijn plaats gewezen door de energieprijzen op te schroeven en Belarussische producten te weren.
Poetin stelde verkiezingen veilig
Op het moment zijn de betrekkingen hartelijk – vermoedelijk omdat Poetin in 2020 troepen naar Belarus stuurde om Loekasjenko in het zadel te houden na omstreden verkiezingen.
Als dank liet Loekasjenko het Russische leger door Belarus trekken om Oekraïne binnen te vallen.