Op donderdag 26 oktober 2017 maakte de Amerikaanse overheid 2800 documenten over de moord op de Amerikaanse president John F. Kennedy openbaar.
Kennedy werd op 22 november 1963 doodgeschoten tijdens een rit door de Amerikaanse stad Dallas in de staat Texas.
De documenten zijn vrijgegeven op de website van het nationale archief van de VS, overeenkomstig een wet die 25 jaar geleden werd ingesteld onder de toenmalige president George H.W. Bush.
Nieuwe informatie duikt op
Sinds de openbaarmaking van de documenten hebben geschiedkundigen, journalisten en andere nieuwsgierigen zich op de vele getypte pagina’s gestort.
En nu al zijn er nieuwe gegevens opgedoken.
De belangrijkste nieuwe informatie, die onder meer is gepubliceerd door de Britse krant The Guardian, gaat om de aanslagpleger en vermeende moordenaar van Kennedy, Lee Harvey Oswald.
Oswald handelde alleen
Volgens de officiële verklaring van de Amerikaanse overheid op de moord, die in september 1964 is vermeld in het rapport van de Commissie-Warren, leed het geen twijfel dat Oswald de dader was en op eigen houtje handelde.
Lees het rapport van de Commissie-Warren hier.
Tot nu toe wordt dit niet weerlegd door de vrijgegeven documenten, al was de Amerikaanse inlichtingendienst CIA ervan overtuigd dat Oswald kort voor de moord contact had met een KGB-agent.
Consul was KGB-agent
Het was bekend dat Oswald zich vlak voor de aanslag op de Amerikaanse president in de Mexicaanse hoofdstad Mexico-Stad bevond.
Uit zowel het rapport van de Commissie-Warren als de nieuwe documenten blijkt dat Oswald banden had met het personeel van de Russische ambassade in die stad, en dat hij waarschijnlijk ook in contact stond met de toenmalige consul van de Sovjet-Unie.
Mogelijk wilde Oswald naar Cuba en verzocht hij de Russische overheid tot het eiland te worden toegelaten.
Uit de nu vrijgegeven documenten blijkt dat de naam van de consul Valeri Vladimirovitsj Kostikov was – maar ook dat deze KGB-agent was en eerder verbonden was geweest aan KGB-afdeling 13, die volgens de CIA ‘achter sabotage en sluipmoorden zat’.
Volgens de documenten ontmoetten Oswald en Kostikov elkaar op 28 september 1963.
De nieuwe informatie komt volgens het rapport, dat hier te lezen is, uit een telefoongesprek dat de CIA had afgeluisterd.
Of de ontmoeting met de Russische KGB-agent van belang was voor de moord op Kennedy wordt waarschijnlijk niet uit de doeken gedaan in de officiële documenten, die deskundigen op dit moment nog aan het napluizen zijn.
FBI in Dallas wist van Oswald
Uit de documenten blijkt ook dat een FBI-agent al in oktober 1963 – dus in de maand vóór de moord – de FBI in Dallas op Oswald attendeerde in een poging zijn verblijfplaats te achterhalen.
Vier met naam genoemde Cubaanse bronnen die samenwerkten met de FBI dachten namelijk dat Oswald interessant zou kunnen zijn voor de FBI.
Bekijk het document hier.
Sovjet-Unie was bang voor oorlog
Het nieuws over de dood van de Amerikaanse president bereikte de Sovjet-Unie volgens een notitie ongeveer tegelijkertijd met het moment waarop het zich door de VS verspreidde.
Volgens het verslag hadden de Amerikanen een zeer betrouwbare bron in het land, die vertelde dat de dood van de president een schok was.
De ambtenaren van de communistische partij gingen ervan uit dat een ultrarechtse persoon achter de aanslag zat, mogelijk om een coup te plegen.
Volgens de bron waren de ambtenaren bang dat de Sovjet-Unie de schuld zou krijgen, waarop er een oorlog zou kunnen volgen. De Sovjet-Unie was daarom ‘ogenblikkelijk in hoogste staat van alarm’.
Ten slotte blijkt uit het rapport dat Oswald volgens de bron geen enkele band met de Sovjet-Unie had. Oswald werd in de Sovjet-Unie juist beschouwd als een ‘neurotische gek, die niet loyaal was aan zijn land’.
Lees dit deel van het verslag hier.
Niet alle documenten zijn openbaar
Een nog onbekend aantal documenten worden vanwege de nationale veiligheid nog onder de pet gehouden.
De Amerikaanse president Trump heeft de FBI en CIA de mogelijkheid gegeven om het achtergehouden materiaal in te zien tot 26 april 2018. In het nieuwe jaar wordt er mogelijk nog meer materiaal vrijgegeven.