De gregoriaanse kalender – de meest gebruikte kalender ter wereld – werd in 1582 ingevoerd door paus Gregorius XIII.
Deze was bedoeld ter vervanging van de juliaanse kalender. Die werd sinds de oudheid gebruikt, maar was onnauwkeurig, omdat het kalenderjaar zo’n 11 minuten langer was dan onze jaarlijkse baan om de zon.
De gregoriaanse kalender hield beter rekening met dit tijdsverschil en werd ingevoerd in oktober 1582, toen de datum direct van 4 naar 15 oktober versprong om de verloren dagen sinds de oudheid in te halen.
Paus Gregorius XIII zorgde er in 1582 voor dat het kalenderjaar en het tropisch jaar ongeveer even lang duren.
Katholieken namen de kalender over
In opdracht van de paus namen de katholieke landen in Europa snel de nieuwe kalender over, maar de protestantse landen waren voorzichtiger. Zo stapten Denemarken en Noorwegen pas in 1700 over, en Zweden en Finland pas in 1753.
De orthodoxe landen waren het moeilijkst te overtuigen, want zij vonden de nieuwe kalender maar een irritant katholiek bedenksel. Het orthodoxe Griekenland zwichtte pas in 1923 – als laatste Europese land.
VIDEO: Wat is het verschil tussen de twee kalenders?
Grieken ‘sliepen’ 13 dagen
De overgang verliep allesbehalve vlekkeloos. In 1917 vond een adviesraad in opdracht van de Griekse regering dat de voordelen zwaarder wogen dan de nadelen, maar er was nog veel tegenstand onder conservatieve groeperingen.
Pas in 1923 werd de kalenderwisseling ingevoerd tijdens een groot hervormingspakket dat Griekenland moest moderniseren en aansluiten op de rest van Europa.
De gregoriaanse kalender liep destijds inmiddels al 13 dagen voor op de juliaanse, dus toen de Grieken op 15 februari gingen slapen, werden ze de volgende ochtend op 1 maart 1923 weer wakker.
De juliaanse kalender wordt in de orthodoxe kerk soms nog steeds gebruikt om feestdagen vast te leggen – onder meer in Rusland.