Wij noemen het matje of nektapijt, de Duitsers Vokuhila: vorne kurz, hinten lang.
Het soms controversiële kapsel, waarbij het haar aan de voorkant kort en in de nek lang is, werd in de jaren 1970 een rage onder de westerse jeugd.
In zijn hoogtijdagen, vooral in de rockcultuur, werd het kapsel een symbool van rebelse jeugd, die brak met de normen van de maatschappij.
Het matje is echter geen moderne uitvinding: al in de 8e eeuw v.Chr. schreef de dichter Homerus dat sommige Griekse krijgers ‘hun voorste lokken lieten knippen en hun haar aan de achterkant lang hielden’.
In Rome werd de haardracht geassocieerd met de barbaarse stammen die de grenzen van het rijk bedreigden, en daarom werd het kapsel verboden onder Romeinse legionairs.
Een matje is al duizenden jaren een symbool van wildheid – in de oudheid, middeleeuwen en jaren 1970.
Misschien was het juist daarom zo geliefd onder de jonge lieden die in de 6e eeuw de straten onveilig maakten en nette burgers de stuipen op het lijf joegen met hun asociale gedrag.
‘Van voren knipten ze hun haar af tot aan de slapen, waardoor – op een onzinnige manier – het haar achter in al zijn lengte bleef hangen,’ mopperde de kroniekschrijver Procopius.
Indiaans haar schokte kolonisten
De haardracht werd ook een symbool van wreedheid toen de eerste kolonisten in Amerika indianen tegenkwamen. Bij sommige stammen had het lange nekhaar een spirituele betekenis, maar voor de Europeanen was het een bewijs dat de bewoners onbeschaafd waren.
‘Hij was een lange man met zwart haar op zijn hoofd – lang aan de achterkant, kort aan de voorkant,’ schreef Edward Winslow, een kolonist in Plymouth, in 1622.
Sinds de herontdekking van het matje in de jaren 1970 blijft het kapsel de gemoederen bezighouden.
Zo verbood Iran het in 2010 als ‘onislamitisch’. Het gevolg was dat het matje opnieuw een symbool werd van rebellie – zoals het al duizenden jaren was – dit keer tegen het regime van de ayatollahs.
De Engelse naam van de haardracht, mullet, komt van het nummer Mullet Head uit 1994 van de hiphopgroep Beastie Boys.