Cubiculum
Pornografisch fresco in Pompeï

Seksspeeltjes bestaan al sinds het stenen tijdperk

Viagra, dildo’s en penisringen – het lijken moderne uitvindingen. Maar niets is minder waar. Onze voorouders hadden ook seksuele verlangens – net als wij. Ga mee op reis door de geschiedenis van de seksspeeltjes.

De oudste dildo ter wereld is 28.000 jaar oud en heel zorgvuldig bewerkt, aldus archeologen. De boeken van middeleeuwse monniken stonden vol pornografische tekeningen. En in de 20e eeuw kwamen de beste sekspoppen uit Parijs. Duik in de geschiedenis van de seksspeeltjes.

De dildo is 28.000 jaar oud

26.000 jaar oude dildo werd gebruikt als seksspeeltje

Naast de dildo hebben archeologen ook erotische figuren gevonden, gemaakt door prehistorische grotbewoners in Zuid-Duitsland.

© Thilo Parg

In 2005 deden archeologen een ontdekking waar ze echt van opkeken. In een 28.000 jaar oude aslaag lag een aantal stenen scherven die, toen ze later weer in elkaar werden gezet, wel eens het oudste seksspeeltje ter wereld zouden kunnen vormden – een dildo.

Dit seksspeeltje, dat gevonden werd in een grot bij de Zuid-Duitse stad Schelklingen, was in de woorden van de wetenschappers ‘bijzonder goed gepolijst’ en zou, volgens de opgravingsleider Nicolas Conard, wel eens een prehistorisch seksspeeltje kunnen zijn.

De Hohle Fels-dildo, vernoemd naar de grot waar hij werd gevonden, is 12 centimeter lang en gemaakt van steen. Ook al wordt hij tegenwoordig gezien als de oudste dildo ter wereld, hij kan volgens archeologen ook gebruikt zijn om vuursteen te verpulveren. Door een gepolijst gereedschap te gebruiken, konden de prehistorische grotbewoners de steen veel fijner vermalen dan met een onbewerkte steen.

Olijfolie was glijmiddel van de Grieken

Het favoriete glijmiddel van de oude Grieken was: olijfolie

Olijfolie was onmisbaar in het oude Griekenland. De goedkope olie werd gebruikt om te koken, wielen te smeren – en als glijmiddel.

© Shutterstock

Het is bekend dat de oud-Griekse samenleving behoorlijk liberaal was. Zo zijn er erotische beelden, fresco’s en bovendien honderden Griekse toneelstukken en teksten bekend waar niets aan de verbeelding wordt overgelaten – van homoseksualiteit en incest tot handige tips voor orale seks en anticonceptie.

De filosoof Aristoteles legt in zijn Historia animalium uit dat ‘zwangerschap voorkomen kan worden als alle delen zijn ingesmeerd’ met olijfolie. Olijfolie was een echt wondermiddel voor de Grieken, die de overal verkrijgbare olie ook gebruikten als glijmiddel.

In zijn komedie Lysistrate beschrijft Aristophanes hoe de vrouwelijke hoofdpersoon een dildo leent van haar vriendin en insmeert met olijfolie. Uit andere teksten weten we ook dat olie als glijmiddel werd gebruikt wanneer mannen seks hadden met jonge jongens – wat gewoon was in het oude Griekenland.

Vogellongen als viagra

Pompeï, stenen paneel met fallus

Historici hebben meer dan 50 panelen met erotische symbolen gevonden in Pompeï. Ze denken dat deze de weg wezen naar de bordelen in de stad.

© Kim Traynor

De Romeinse historicus Plinius de Oudere schreef als een van de eersten over een potentieverhogend middel. Volgens de hitsige dichter bestond deze viagra uit de oudheid uit ‘het linkerdeel van de longen van een gier ... die een stimulerend effect lijkt te hebben op mannen.’

Vrouwen, daarentegen, moesten vleermuisbloed druppelen op een wollen kleed dat tijdens de geslachtsgemeenschap onder hun hoofd werd gelegd. Dit bijzondere ritueel zou stimulerend werken en een intens genot teweegbrengen.

Als deze twee methoden, tegen Plinius’ stellige verwachting in, toch niet werkten, raadde de historicus aan om amuletten of magische stenen te gebruiken.

Ook het oude Rome was nogal vrijzinnig. Zo hebben archeologen bijvoorbeeld fresco’s gevonden die de weg wezen naar het lokale bordeel. Ook zijn er fresco’s opgegraven die wel eens de voorlopers van de pornografie zouden kunnen zijn, met expliciete seksscènes tussen mannen en vrouwen, mannen en mannen en vrouwen en vrouwen.

Penisring komt van een geit

Penisring gemaakt van oogleden van geiten

Het ooglid van geiten is elastisch en heeft het juiste formaat om als penisring te dienen.

© Shutterstock

In bijna 1000 jaar oude teksten uit de Chinese Jin-dynastie staat hoe edelmannen het elastische ooglid van een geit gebruikten als penisring. Dit seksspeeltje, waar de wimpers nog op zaten, werd vóór de seks ‘om de penis van de man gebonden’. De harde wimpers aan de buitenkant van de ring hielpen, aldus de teksten, ‘bij het genot van de vrouw tijdens de gemeenschap’.

Goed bewaarde penisringen van jade en barnsteen uit de latere Ming-dynastie laten zien dat seksspeeltjes in de eeuwen daarna steeds beter en populairder werden. Rijke Chinezen lieten zelfs hun eigen penisringen maken, met speciale patronen aan de buitenkant om de vrouw te helpen met haar orgasme.

Maar de Ming-keizers experimenteerden ook met andere seksspeeltjes. Naast penisringen hadden ze ook ‘een speciale vogel’, waarvan het sperma werd ‘gemolken’ en in een klein balletje van goud werd gestopt. Dit balletje – we weten niet hoe groot – werd vervolgens in de penis van de keizer geplaatst om meer genot te garanderen.

Monniken waren bezeten van porno

Middeleeuwse pornografie – Roman de la Rose.

In het Franse middeleeuwse manuscript Roman de la Rose staan vrouwen die penissen van een boom plukken.

© Roman de la Rose

Voordat Johann Gutenberg rond 1450 de drukpers uitvond, werden boeken in de meeste gevallen gekopieerd door monniken. En zo weten we nu dat zelfs de allervroomste mensen hun erotische en seksuele fantasieën soms de vrije loop gaven.

Deze kuise mannen tekenden stiekem naakte mensen en geslachtsdelen op hun pagina’s, zoals te zien is in het Franse manuscript Roman de la Rose. Hier zien we naakte mannen in de marges en plukken vrouwen penissen van bomen en struiken.

Ook wetenschappelijke boeken, psalmboeken en versierde uitgaven van de Bijbel stonden vol met penissen.

Wat de precieze reden hiervoor is, weten we niet, maar waarschijnlijk hadden verveling en een stilzwijgend verzet tegen de strenge kuisheidsregels van de katholieke kerk ermee te maken.

Vibrator geneest hysterie

Elektrische vibrator als seksspeeltje

Dankzij de ontdekking van rubber en elektriciteit werden vanaf het begin van de 20e eeuw de eerste vibrators op de markt gebracht.

© Wikimedia Commons

In 1869 kwam de Amerikaanse arts George Taylor op het idee om een dildo aan te sluiten op een stoommachine, om zo een trillende beweging te produceren.

Het apparaat maakte een enorm kabaal, maar werd al snel razend populair in de VS en het Victoriaanse Engeland. Hier zochten artsen al tijden naar een geneesmiddel voor ‘hysterische vrouwen’, die hard geslagen moesten worden of overgoten werden met koud water om hun emotionele uitbarstingen te bedwingen.

De machine van Taylor was de perfecte oplossing om deze ‘vrouwen te genezen’, want wanneer de clitoris van de vrouw met deze machine werd gemasseerd, werden ze, aldus de arts, meteen een stuk rustiger.

De vibrerende dildo’s werden ongekend populair bij de vrouwen van die tijd, maar ook bij hun echtgenoten vanwege het medicinale effect dat ze hadden op een vurig temperament.

De beste sekspoppen kwamen uit Parijs

In de 18e eeuw fungeerden zandzakken als sekspoppen.

Door zakken te vullen met zand maakten 18e-eeuwse zeelieden een soort sekspoppen voor onderweg.

© Shutterstock

Al in de 17e eeuw beschreven Franse zeelieden hun dame de voyage, die ze meenamen op hun lange reizen over de wereldzeeën. Deze sekspoppen, gemaakt van zakken die gevuld werden met zand, leken in de verste verte niet op een vrouwenlichaam, maar waren goed genoeg om de zeelieden te helpen met hun ‘heimwee’.

Pas 300 jaar later, met de uitvinding van gevulkaniseerd rubber, zagen de eerste sekspoppen het daglicht. De eerste vermelding van zo’n pop is afkomstig van de Duitse alchemist René Schwaeblé, die in 1904 een anonieme ‘Dr. P.’ in Parijs bezoekt en daar een ‘opblaaspop koopt voor heren met goede smaak’.

Dr. P. creëerde de meest realistische sekspoppen uit die tijd, die op bestelling werden gemaakt en eruit konden zien als ‘elke persoon, levend of dood’ – precies zoals de klant wilde.