Shutterstock
Aperol spritz met de Italiaanse drank Aperol.

7 historische cocktails

Afgedwaalde piraten op zoek naar een remedie tegen scheurbuik en een knorrige goudzoeker die de trein miste – de grote cocktailklassiekers hebben vaak dramatische achtergrondverhalen. Ga mee naar de tijd waarin ze voor het eerst werden gemixt, en krijg meteen het recept.

Wist je dat Aperol spritz werd uitgevonden om Oostenrijkse soldaten niet al te dronken te laten worden? Of dat de martini werd bedacht door een barman die een duur drankje moest mixen voor een gelukkige goudzoeker? De wilde verhalen achter de cocktails bevatten scheurbuik, piraten en de moeder van Winston Churchill.

Aperol spritz

Italiaanse soldaten. Het verhaal van Aperol spritz.

In de 19e eeuw vocht Napoleon zich een weg door Europa, en Oostenrijkse soldaten namen Noord-Italië over – en de lokale versterkte wijn.

© Paul-Émile Boutigny

Oostenrijkse soldaten verdunden hun drank

In de 19e eeuw hadden Oostenrijkse soldaten het voor het zeggen in Noord-Italië, en ze genoten er graag van wijn in de taverna’s. Tot hun verbazing – en tot ongenoegen van de officieren – waren de mannen niet gewend aan de hoge alcoholpercentages in de lokale wijn, en na een paar nare ervaringen met dronken soldaten, bedachten de Oostenrijkers ‘spritz’: wijn die werd verdund met een scheut water.

De allereerste spritz werd gemaakt met een mousserende Italiaanse witte wijn, en werd bedacht in de jaren 1920 door twee broers, Luigi en Silvio Barbieri, die witte wijn mengden met lokale bitters. Later werd prosecco toegevoegd, en dat werd de Aperol spritz.

Een klassieker was geboren.

Recept voor Aperol spritz

Vul een groot wijnglas met veel ijs.

Voeg 2 delen Aperol en 3 delen prosecco toe.

Voeg een scheut mineraalwater toe en top je Aperol af met een schijfje sinaasappel.

Dark ’n’ stormy

Gosling Rum is de enige echte rum voor dark ’n’ stormy

De rumfabrikant James Gosling bedacht de dark ’n’ stormy op het stormachtige eiland Bermuda.

© Ralf Roletschek

Afgedwaalde kapitein vond geluk op Bermuda

Bermuda, waar de iconische dark ’n’ stormy werd uitgevonden, stond eeuwenlang bekend als ‘de hoofdstad van de schipbreuk’. Rondom het Caribische eiland ligt een gevaarlijk rif van honderden vierkante kilometers, en er zijn vaak verwoestende tropische stormen. De zeelieden vreesden het water, vooral als het donker en stormachtig was – en terecht.

Ook de Britse koopman James Gosling zocht in 1806, op weg naar de VS, een veilig heenkomen in de haven van Bermuda. Gosling voer nooit meer verder, maar stortte zich op de productie van rum, en inmiddels wordt Gosling Rum gezien als een origineel ingrediënt van de dark ’n’ stormy, waarin rum wordt gemengd met gemberbier, veel ijs en een limoenpartje.

Recept voor dark ’n’ stormy

Giet een deel Gosling Rum en twee delen gemberbier in een glas met veel ijs.

Roer en voeg een limoenpartje toe aan het drankje.

Cosmopolitan

Cosmopolitan is favoriet bij Sarah Jessica Parker.

We hebben de cosmopolitan te danken aan Britse zeelieden uit de 19e eeuw met een vitamine C-tekort.

© HBO

Britse zeeman bedacht drankje van stadse vrouwen

De cocktail ‘cosmopolitan’, die Sarah Jessica Parker keer op keer bestelt in Sex and The City, bestaat nu uit wodka, cointreau, cranberrysap en wat versgeperst limoensap.

De classy roze kleur matcht echter niet met de geschiedenis achter het drankje, want de voorloper van de cosmopolitan is de zogeheten gimlet – vernoemd naar admiraal Thomas Desmond Gimlette, die in de 19e eeuw zijn zeelieden beval om gin met limoen te drinken tegen scheurbuik.

Later deden de zeelieden rum en ook wodka in het zure sap, en zo werd de wodka gimlet uitgevonden.

Met de toevoeging van cointreau ging het drankje een ‘kamikaze’ heten, en de basis voor dit drankje werd in de jaren 1980 gebruikt om de absolute tv-cocktail, de cosmopolitan, te creëren – er werd cranberrysap aan toegevoegd voor een mooie roze kleur.

Recept voor de originele wodka gimlet

Doe 6 centiliter wodka, 2 centiliter limoensap en 1,5 centiliter suikersiroop in een shaker met veel ijs, en schud goed.

Zeef de cocktail in een cocktailglas en garneer met een schijfje limoen. De wodka gimlet hoeft maar aan twee eisen te voldoen: ijskoud en sterk.

Martini

Martini werd uitgevonden in Californië.

Een gelukkige goudzoeker vierde zijn vondst met de allereerste martini.

© L. C. McClure

Champagne van goudzoekers

Het staat bekend als hét jetsetdrankje en is de favoriet van James Bond – maar wel alleen ‘shaken, not stirred’. Oorspronkelijk is een martini een mix van gin en vermout, en een droge martini heeft dezelfde ingrediënten, maar minder vermout. Het populaire neefje is de wodka martini, met alleen wodka, vermout en ijs.

Voorafgaand aan de uitvinding van de martini vond een Californische goudzoeker halverwege de 19e eeuw een grote klomp goud en werd daardoor steenrijk. Hij stond te wachten op de trein naar het Californische stadje Martinez en bestelde champagne om zijn vondst te vieren, maar de barman had alleen gin, vermout, wat bitters, een beetje plaatselijke likeur en een citroen. Hij mixte alles en serveerde de Martinez Special – de voorloper van de martini.

De Martinez Special is nog steeds te bestellen in Martinez.

Recept voor de originele Martinez Special

Meng 4 centiliter gin met 4 centiliter vermout en 1 centiliter maraschinolikeur.

Voeg twee scheutjes angosturabitters toe en roer goed.

Serveer in een ijskoud glas, maar zonder ijs en met een partje sinaasappel op de rand.

Manhattan

The Manhattan Club in Manhattan, waar het drankje werd bedacht.

In de populaire The Manhatten Club introduceerde de barman een gesuikerd vruchtje op zijn cocktail. De manhattan was geboren.

© Library of Congress

Presidenten, Churchill en een Amerikaanse arts

Net als bij de andere bekende cocktails bestaan er over de oorsprong van de ‘manhattan’ meerdere verhalen.

De meest gangbare theorie is dat het drankje in de jaren 1870 werd uitgevonden voor de jetset van New York, toen de arts Iain Marshall een diner had met onder meer de Amerikaanse presidentskandidaat Samuel Tilden en de moeder van Winston Churchill. Hij mengde whisky met zoete vermout en angosturabitters. Bovenop legde hij een maraschinokers – de klassieke cocktailvrucht die ook hier in drankjes werd gedaan.

De cocktail viel zo in de smaak bij de gasten, dat de bars in de stad al gauw de mogelijkheid introduceerden om hun klanten ook de exclusieve manhattan met de cocktailvrucht erop te laten proeven.

Recept voor manhattan

Doe 2 à 3 ijsblokjes in een leeg glas.

Voeg 5 centiliter whisky, 2,5 centiliter zoete vermout en 2 scheutjes angosturabitters toe – je kunt ook wat geraspte sinaasappelschil toevoegen.

Roer een halve minuut. Als je liever een iets milder drankje hebt, roer dan iets langer.

Geniet van je manhattan.

Mojito

De mojito is al 400 jaar oud.

De inwoners van Cuba bedachten de mojito om gezond te blijven.

© Ralf Roletschek

Mojito was het medicijn van indianen

Een van de populairste drankjes ter wereld was al in de jaren 1650 geliefd.

Zeelieden gingen graag naar Cuba om inheemse bewoners op te zoeken, die hen konden verleiden met ‘brandend water’ – sterke drank van cactus of suikerriet, die ze vermengden met vers limoensap, muntblaadjes en soms ook suiker. De mojito werd gezien als een medicijn, en met reden, want de vitamine C in het limoensap hielp tegen scheurbuik en dysenterie.

Toen de Britten zelf rum gingen maken in het Caribisch gebied, dronken ze hun rum op dezelfde manier: met limoen, munt en suiker. Later brachten slaven uit Afrika het recept van suikersiroop naar de Caribische eilanden, en toen de suiker in de cocktail werd ingeruild voor siroop, was de mojito geboren.

Recept voor mojito

Doe een handjevol munt en 4 à 5 partjes limoen in een vijzel met 1 theelepel suiker.

Stamp alles goed door elkaar, zodat de suiker oplost en de munt veel smaak afgeeft.

Giet 5 centiliter lichte rum in een glas met limoen, munt en suiker, en vul aan met gemalen ijs.

Vul aan met een beetje bruiswater en drink met een rietje.

Pina colada

Pina colada is het drankje van de piraten.

Het piratendrankje pina colada heeft een bijzondere geschiedenis. De uitvinder werd gevangengenomen bij Saint Thomas.

© Shutterstock

Bloeddorstige piraten hielden van pina colada

De eerste verhalen over de zoetzure, tropische cocktail pina colada komen uit de 19e eeuw, toen de Puerto Ricaanse piraat Roberto Cofresí voor elke tocht rum met fris ananassap en kokossap aan zijn mannen serveerde om het moraal te verhogen.

Behalve als uitvinder van het verrukkelijke drankje, staat Cofresí bekend als de Robin Hood van de Cariben. In een tijd waarin de eilanden in West-Indië straatarm waren, plunderden Cofresís piraten handelsschepen uit de grote naties en zetten ze voedsel op tafel voor de bemanning, hun families en hun dorpen.

In 1825 spanden Denemarken, Spanje en het zogeheten West-Indische eskader samen om Roberto Cofresí te pakken te krijgen. Die missie slaagde na een zeeslag bij de Deense kolonie Saint Thomas.

Cofresí werd ter dood veroordeeld, en zelfs zijn toverdrankje met ananas en kokos kon de dood van de piraat in 1825 niet voorkomen, en met hem verdween het recept voor ruim honderd jaar uit de geschiedenisboeken. In 1950 merkte The New York Times op dat de Cubanen op het strand van het Caribische eiland graag genoten van een pina colada.

Nadat de beschrijving van de smaak van de sterke rum, de zure ananas en de zoete kokos in de beroemde krant had gestaan, kreeg de pina colada weer wereldwijd een plek op de drankkaart.

Recept voor pina colada

Doe 5 centiliter lichte rum, 6 centiliter kokoscrème, 1,5 deciliter ananassap en 4 à 5 ijsblokjes in een blender.

Blend tot het ijs is verpulverd en alle ingrediënten zijn samengevoegd tot een heerlijke, romige pina colada.

Serveer in een hoog glas en vul aan met ijsblokjes.