7 historische cocktails

Oostenrijkse soldaten verdunden hun drank

In de 19e eeuw hadden Oostenrijkse soldaten het voor het zeggen in Noord-Italië, en ze genoten er graag van wijn in de taverna’s. Tot hun verbazing – en tot ongenoegen van de officieren – waren de mannen niet gewend aan de hoge alcoholpercentages in de lokale wijn, en na een paar nare ervaringen met dronken soldaten, bedachten de Oostenrijkers ‘spritz’: wijn die werd verdund met een scheut water.

De allereerste spritz werd gemaakt met een mousserende Italiaanse witte wijn, en werd bedacht in de jaren 1920 door twee broers, Luigi en Silvio Barbieri, die witte wijn mengden met lokale bitters. Later werd prosecco toegevoegd, en dat werd de Aperol spritz.

Een klassieker was geboren.

Afgedwaalde kapitein vond geluk op Bermuda

Bermuda, waar de iconische dark ’n’ stormy werd uitgevonden, stond eeuwenlang bekend als ‘de hoofdstad van de schipbreuk’. Rondom het Caribische eiland ligt een gevaarlijk rif van honderden vierkante kilometers, en er zijn vaak verwoestende tropische stormen. De zeelieden vreesden het water, vooral als het donker en stormachtig was – en terecht.

Ook de Britse koopman James Gosling zocht in 1806, op weg naar de VS, een veilig heenkomen in de haven van Bermuda. Gosling voer nooit meer verder, maar stortte zich op de productie van rum, en inmiddels wordt Gosling Rum gezien als een origineel ingrediënt van de dark ’n’ stormy, waarin rum wordt gemengd met gemberbier, veel ijs en een limoenpartje.

Britse zeeman bedacht drankje van stadse vrouwen

De cocktail ‘cosmopolitan’, die Sarah Jessica Parker keer op keer bestelt in Sex and The City, bestaat nu uit wodka, cointreau, cranberrysap en wat versgeperst limoensap.

De classy roze kleur matcht echter niet met de geschiedenis achter het drankje, want de voorloper van de cosmopolitan is de zogeheten gimlet – vernoemd naar admiraal Thomas Desmond Gimlette, die in de 19e eeuw zijn zeelieden beval om gin met limoen te drinken tegen scheurbuik.

Later deden de zeelieden rum en ook wodka in het zure sap, en zo werd de wodka gimlet uitgevonden.

Met de toevoeging van cointreau ging het drankje een ‘kamikaze’ heten, en de basis voor dit drankje werd in de jaren 1980 gebruikt om de absolute tv-cocktail, de cosmopolitan, te creëren – er werd cranberrysap aan toegevoegd voor een mooie roze kleur.

Champagne van goudzoekers

Het staat bekend als hét jetsetdrankje en is de favoriet van James Bond – maar wel alleen ‘shaken, not stirred’. Oorspronkelijk is een martini een mix van gin en vermout, en een droge martini heeft dezelfde ingrediënten, maar minder vermout. Het populaire neefje is de wodka martini, met alleen wodka, vermout en ijs.

Voorafgaand aan de uitvinding van de martini vond een Californische goudzoeker halverwege de 19e eeuw een grote klomp goud en werd daardoor steenrijk. Hij stond te wachten op de trein naar het Californische stadje Martinez en bestelde champagne om zijn vondst te vieren, maar de barman had alleen gin, vermout, wat bitters, een beetje plaatselijke likeur en een citroen. Hij mixte alles en serveerde de Martinez Special – de voorloper van de martini.

De Martinez Special is nog steeds te bestellen in Martinez.

Presidenten, Churchill en een Amerikaanse arts

Net als bij de andere bekende cocktails bestaan er over de oorsprong van de ‘manhattan’ meerdere verhalen.

De meest gangbare theorie is dat het drankje in de jaren 1870 werd uitgevonden voor de jetset van New York, toen de arts Iain Marshall een diner had met onder meer de Amerikaanse presidentskandidaat Samuel Tilden en de moeder van Winston Churchill. Hij mengde whisky met zoete vermout en angosturabitters. Bovenop legde hij een maraschinokers – de klassieke cocktailvrucht die ook hier in drankjes werd gedaan.

De cocktail viel zo in de smaak bij de gasten, dat de bars in de stad al gauw de mogelijkheid introduceerden om hun klanten ook de exclusieve manhattan met de cocktailvrucht erop te laten proeven.

Mojito was het medicijn van indianen

Een van de populairste drankjes ter wereld was al in de jaren 1650 geliefd.

Zeelieden gingen graag naar Cuba om inheemse bewoners op te zoeken, die hen konden verleiden met ‘brandend water’ – sterke drank van cactus of suikerriet, die ze vermengden met vers limoensap, muntblaadjes en soms ook suiker. De mojito werd gezien als een medicijn, en met reden, want de vitamine C in het limoensap hielp tegen scheurbuik en dysenterie.

Toen de Britten zelf rum gingen maken in het Caribisch gebied, dronken ze hun rum op dezelfde manier: met limoen, munt en suiker. Later brachten slaven uit Afrika het recept van suikersiroop naar de Caribische eilanden, en toen de suiker in de cocktail werd ingeruild voor siroop, was de mojito geboren.

Bloeddorstige piraten hielden van pina colada

De eerste verhalen over de zoetzure, tropische cocktail pina colada komen uit de 19e eeuw, toen de Puerto Ricaanse piraat Roberto Cofresí voor elke tocht rum met fris ananassap en kokossap aan zijn mannen serveerde om het moraal te verhogen.

Behalve als uitvinder van het verrukkelijke drankje, staat Cofresí bekend als de Robin Hood van de Cariben. In een tijd waarin de eilanden in West-Indië straatarm waren, plunderden Cofresís piraten handelsschepen uit de grote naties en zetten ze voedsel op tafel voor de bemanning, hun families en hun dorpen.

In 1825 spanden Denemarken, Spanje en het zogeheten West-Indische eskader samen om Roberto Cofresí te pakken te krijgen. Die missie slaagde na een zeeslag bij de Deense kolonie Saint Thomas.

Cofresí werd ter dood veroordeeld, en zelfs zijn toverdrankje met ananas en kokos kon de dood van de piraat in 1825 niet voorkomen, en met hem verdween het recept voor ruim honderd jaar uit de geschiedenisboeken. In 1950 merkte The New York Times op dat de Cubanen op het strand van het Caribische eiland graag genoten van een pina colada.

Nadat de beschrijving van de smaak van de sterke rum, de zure ananas en de zoete kokos in de beroemde krant had gestaan, kreeg de pina colada weer wereldwijd een plek op de drankkaart.