Had de Sovjet-Unie een Kerstman?

Bestond er in de Sovjet-Unie een equivalent van de westerse Kerstman?

Grootvadertje Vorst en zijn assistent Sneeuwmeisje treden op in Oost-Berlijn, kerst 1976.

In de Russische traditie worden kerstcadeautjes door Baboesjka gebracht. Zij zou 2000 jaar geleden het aanbod van de drie wijzen hebben afgeslagen om mee te gaan naar Bethlehem, en voor straf moest ze voor altijd ronddwalen op zoek naar het kindeke Jezus. Bij het Russisch-orthodoxe kerstfeest op 7 januari brengt ze dan geschenken mee voor de kinderen.

Grootvadertje Vorst als kerstman

Deze traditie was een probleem voor de communisten, die na de revolutie van 1917 de samenleving opnieuw wilden inrichten. Elke verwijzing naar religie moest uit het dagelijks leven verdwijnen, en daarom schaften ze de kerstboom af en probeerden Baboesjka te vervangen door Ded Moroz - Grootvadertje Vorst.

Ded Moroz was een veel oudere Russische traditie, maar hij werd nu de centrale figuur in de seculiere kerstviering, die naar oudejaarsavond werd verplaatst. Grootvadertje Vorst had een weinig christelijk voorkomen: hij rookte en dronk wodka, en werd vergezeld door de mooie, jonge Snegoerotsjka, het Sneeuwmeisje.

De westerse kerstman verslaat Baboesjka

Maar de Sovjetburgers vergaten Baboesjka niet. De kerstboom werd een nieuwjaarsboom, en Baboesjka leefde voort. Toen de Sovjet-Unie op 26 december 1991 ophield te bestaan, keerde Baboesjka terug met de kerstgeschenken.

Kort daarna kreeg ze echter stevige concurrentie van de westerse Kerstman, die met de amerikanisering van de Russische samenleving meeliftte.