Michelangelo offerde zijn handen op voor de kunst
Uit nieuw onderzoek blijkt dat de Italiaanse kunstenaar in de laatste jaren van zijn leven kampte met hevige pijnen.
De oude Michelangelo kon niet meer schrijven – artrose maakte zijn duim waarschijnlijk stijf.
Michelangelo, een van de grootste kunstenaars uit de geschiedenis, werkte tot een paar dagen voordat hij op 88-jarige leeftijd overleed nog aan zijn beelden – ondanks vergevorderde artrose in zijn handen.
Dat concludeert een internationaal onderzoeksteam dat drie portretten van Michelangelo bestudeerde en de bevindingen vergeleek met biografieën en brieven. Michelangelo schreef aan zijn neef dat hij aan jicht leed. Maar volgens de onderzoekers blijkt dat niet uit de portretten.
Kunst gaf hem artrose
Wel vertoont de linkerhand van de kunstenaar typische symptomen van artrose. Bovendien is bekend dat Michelangelo op zijn oude dag niet meer kon schrijven, omdat hij te veel pijn in zijn handen had.
Het jarenlange werk met hamer en beitel heeft waarschijnlijk zijn tol geëist en er mede toe geleid dat de bekende beeldhouwer artrose ontwikkelde in zijn handen, aldus de onderzoekers.
Michelangelo’s klachten
ZWELLINGEN
De aanzet van de duim en de kleine gewrichten van de wijsvinger zijn opgezwollen; een teken van artrose.
STIJVE DUIM
De oude Michelangelo kon niet meer schrijven – artrose maakte zijn duim waarschijnlijk stijf.
KNOBBELS
Mensen met artrose krijgen knobbels, zoals op de wijsvinger van Michelangelo is te zien.
KRAAKBEEN BREEKT AF
Rond gezonde botten zit kraakbeen, waardoor de botten langs elkaar kunnen glijden. Bij artrose degenereert het kraakbeen en gaan de botten schuren.
3 vragen aan Davide Lazzeri
Specialist cosmetische chirurgie, kliniek Villa Salaria, Rome
Hoe kwam u erbij om de handen van Michelangelo te onderzoeken?
Bij een museumbezoek zag ik een portret van Michelangelo, waarop hij een misvormde hand heeft. Ik deelde mijn observatie met enkele experts in de geschiedenis van de geneeskunde en ging andere portretten bestuderen.
Hoe wilt u uw theorie bevestigen?
Ik hoop dat mijn onderzoek de interesse van de autoriteiten heeft gewekt en dat ik het lichaam van Michelangelo mag opgraven in Florence.
Kwam artrose in de renaissance veel voor?
Veel beeldhouwers hadden artrose, al werden ze zelden zo oud als Michelangelo. De kwaal hoort bij het vak van beeldhouwer en is het gevolg van veelvuldige trauma’s in de hand. Ik denk daarom dat veel kunstenaars artrose kregen, hoewel het niet bij iedereen zo ernstig zal zijn geweest als bij Michelangelo.