Lang was het een raadsel waar precies Leonardo da Vinci het misschien wel beroemdste schilderij ter wereld, de Mona Lisa, schilderde.
Maar de Italiaanse kunsthistoricus Silvano Vinceti denkt nu dat hij de plek heeft gevonden, met behulp van dronebeelden en historische documenten.
Vinceti constateerde dat de brug op de achtergrond van het schilderij de Romito di Laterina in de provincie Arezzo in Toscane moet zijn.
De brug werd lang geleden in de tijd van de Romeinen gebouwd en is inmiddels ingestort. Slechts één boog bleef bewaard. Maar een analyse van de ruïnes van de brug overtuigde Vinceti ervan dat het dezelfde moet zijn als die op Da Vinci’s schilderij.
Vinceti vond niet alleen de brug van de Mona Lisa. Ook het rotsachtige landschap in de buurt van de Romito di Laterina klopt met de achtergrond bij de schouders van het model.
Veel ondersteunend bewijs
Op een persconferentie in Rome zei de historicus dat hij de breedte van de rivier de Arno ter hoogte van de Romito di Laterina had gemeten. Vervolgens stelde hij op basis van de grootte van de bewaard gebleven brugboog vast dat vier van deze bogen perfect over de rivier zouden passen.
De brug op het schilderij van Da Vinci heeft ook vier bogen, en klopt daarom beter dan eerdere kandidaten die zijn geopperd als mogelijke ‘Mona Lisa-bruggen’, zoals de Ponte Buriano met zes bogen en de Ponte Bobbio, die 10 bogen heeft.
De brug Romito di Laterina stortte in 1703 in, maar uit de analyses van Vinceti blijkt dat hij vier bogen moet hebben gehad.
Daarbij blijkt volgens Vinceti uit documenten uit het staatsarchief van Florence dat de Romito di Laterina tussen 1501 en 1503 ‘een zeer drukke, functionerende brug’ was. Leonardo da Vinci was precies in die tijd in het Val d’Arno-gebied, eerst bij Cesare Borgia, een kardinaal uit een van de meest beruchte adellijke families van het Italië van de renaissance, en daarna bij Piero Soderini, een politicus uit de Republiek Florence.
Vinceti vond ook documenten waaruit blijkt dat Da Vinci vaak in de stad Fiesole verbleef, dicht bij de rivier de Arno, bij een oom die priester was.
Het feit dat de Mona Lisa is geschilderd met elementen uit de provincie Arezzo in Toscane op de achtergrond, versterkt overigens de heersende theorie dat het model op het schilderij de edelvrouw Lisa del Giocondo is. De rijke familie Giocondo woonde in Toscane en had daar meerdere bezittingen.
Opwinding in Italiaans stadje
Er zijn nog steeds heuvels rond de Arno waar je uitkijkt op de resten van de Romito di Laterina en waar Da Vinci ruim 500 jaar geleden dus kan hebben gestaan met zijn schildersezel en zijn model.
Vooral het stadje Laterina, dat eigenaar is van de naburige Romito di Laterina, is blij met de bevindingen. ‘We moeten proberen te beschermen wat er over is van de brug, en daar is geld voor nodig,’ zegt Simona Neri, de burgemeester van Laterina.
Minder enthousiast zijn ze in het dorp Ponte Buriano-Cincelli, zo’n 12 kilometer verderop aan de Arno. Deze plaats beweert al jaren dat Da Vinci bij hun brug, de Ponte Buriano, zijn beroemde schilderij maakte, en heeft zelfs een bord geplaatst waar dit op vermeld staat.
‘Er zal rivaliteit ontstaan, we zullen ons eigen bord moeten plaatsen,’ grapt Neri.
Op de kaart hieronder zie je precies waar de resten van de brug Romito di Laterina in Toscane zich bevinden. Het landschap van de Mona Lisa werd waarschijnlijk geïnspireerd door de heuvels zo’n 600 meter ten zuidoosten van de brug.