Filmkeuring: The Whistleblower
De Amerikaanse film The Whistleblower neemt een van de grootste schandalen in de geschiedenis van de VN onder de loep - en doet dat volgens Historia heel geloofwaardig.
De plot: een Amerikaanse agente wordt in 1999 door een particulier beveiligingsbedrijf uitgezonden naar Bosnië, waar ze ontdekt dat zowel haar collega’s als VN-medewerkers lokale vrouwen seksueel misbruiken en zijn betrokken bij mensenhandel.
Was er echt VN-personeel betrokken bij mensenhandel?
Vorig jaar vroeg de secretaris-generaal van de VN Hollywood om positieve verhalen over het werk van de organisatie te vertellen. Waarschijnlijk had hij niet dit soort verhalen in gedachten. Zelden zijn de VN in een film zo fel beschuldigd als in The Whistleblower.
Het huiveringwekkende verhaal van de film is hoofdzakelijk gebaseerd op de bevindingen van de hoofdpersoon, Kathryn Bolkovac, maar haar beschuldigingen aan het adres van de VN en het Amerikaanse beveiligingsbedrijf DynCorp, dat door de VN werd ingehuurd, worden door rechtszaken en interne onderzoeken ondersteund.
Kort nadat Kathryn een e-mail rondstuurde met beschuldigingen van mensenhandel en grof seksueel misbruik van jonge vrouwen, werd ze door DynCorp ontslagen wegens verduistering. Ze spande een rechtszaak tegen het bedrijf aan en werd vrijgesproken van alle aanklachten.
Enige tijd later klaagde een andere DynCorp-medewerker het bedrijf met succes aan omdat diverse medewerkers lokale seksslaven hadden. Ook interne VN-onderzoeken hebben veel van de beschuldigingen van Kathryn Bolkovac bevestigd.
Naar aanleiding van haar onthullingen moest een aantal medewerkers in Bosnië zich terugtrekken. Zij werden echter nooit aangeklaagd, omdat ze allemaal diplomatieke onschendbaarheid genoten.
Is de film dan eigenlijk een documentaire?
Nee. De film leunt zwaar op ware feiten, maar sommige personen en gebeurtenissen zijn veranderd. Dat heeft deels juridische redenen. Zo is DynCorp vervangen door een fictief bedrijf. Ook zijn er wijzigingen aangebracht omwille van het verhaal. De twee jonge vrouwelijke slachtoffers in de film zijn bijvoorbeeld gebaseerd op een hele groep Bosnische vrouwen.
Kathryn komt echter wel onder haar eigen naam in de film voor, en gaf tijdens de opnamen ook advies.
De film bevat veel gewelddadige en onaangename scènes. Volgens de regisseur waren de ware gebeurtenissen echter zo gruwelijk dat ze sterk zijn afgezwakt voor het witte doek.